Saturday, October 15, 2016

ទស្សនៈ​បណ្ឌិត កែម ឡី ក្លាយ​ជា​សៀវភៅ​ក្រោយ​មរណភាព​បាន​១០០​ថ្ងៃ

ពាក្យ​សម្ដី និង​ស្នាដៃ​សរសេរ​និពន្ធ​របស់​លោក កែម ឡី ជា​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ធ្វើ​ឃាត​នោះ ត្រូវ​អតីត​កូន​សិស្ស និង​អ្នក​គោរព​ស្រឡាញ់​រូប​លោក​ប្រមូល​ចងក្រង​ចេញ​ជា​សៀវភៅ​ហើយ ដើម្បី​ទុក​អោយ​មនុស្ស​ជំនាន់​ក្រោយ​ងាយ​ស្រួល​សិក្សា​ស្វែង​យល់​ពី​សង្គម​កម្ពុជា។ សៀវភៅ​ទស្សនទាន​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នេះ មាន​ដាក់​លក់​នៅ​ក្នុង​រោង​បុណ្យ​ខួប​គម្រប់ ១០០​ថ្ងៃ និង​នៅ​តាម​បណ្ណាល័យ​នានា។

មុន​ត្រូវ​គេ​សម្លាប់​នោះ លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ផ្ដល់​ទស្សនៈ​ជា​ច្រើន​នៅ​តាម​បណ្ដាញ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ និង​បាន​និពន្ធ​រឿង​កំប្លែង​ជា​ច្រើន​ទៀត​បង្ហោះ​តាម​ប្រព័ន្ធ​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) របស់ លោក​ដែល​ចង់​បង្ហាញ​ពី​តថភាព​សង្គម​បច្ចុប្បន្ន។

ថ្វី​ត្បិត​តែ​ឃាតក​អាច​ឆក់​យក​ជីវិត​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន តែ​គេ​មិន​អាច​យក​ឧត្ដម​គតិ និង​វីរភាព​ក្លាហាន​របស់​លោក​បាន​ទេ។ កេរ្តិ៍ឈ្មោះ និង​គំនិត​ទស្សនៈ​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​តែ​ឋិត​នៅ​ក្នុង​ក្រអៅបេះដូង​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ភាគ​ច្រើន​ទាំង​ក្នុង​ប្រទេស និង​ក្រៅ​ប្រទេស។                                       ពលរដ្ឋ​អាន​សៀវភៅ​ដែល​ចងក្រង​អំពី​ទស្សនៈ​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី ឈ្មោះ "អ្នក​រូត​វាំងនន​សង្គម" នៅ​វត្ត​ចាស់ ក្នុង​សង្កាត់​ជ្រោយចង្វារ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៤ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៦។  RFA/Cheu Sidethដើម្បី​បង្ហាញ​ក្ដី​នឹក​រឭក និង​ក្ដី​ស្រលាញ់ រួម​ទាំង​ការ​គោរព​ដឹងគុណ​ចំពោះ​ការ​លះបង់​ដ៏​ធំធេង​នោះ មាន​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​បាន​នាំ​គ្នា​តែង​និពន្ធ​កំណាព្យកាព្យឃ្លោង និង​បទ​ចម្រៀង​ដើម្បី​ឧទ្ទិស​ដល់​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ដ៏​ល្បីល្បាញ​រូប​នេះ។

​ចំណែក​ក្រុម​និស្សិត និង​បញ្ញវន្ត​មួយ​ចំនួន​ទៀត បាន​ប្រមូល​កម្លាំង​គ្នា​ចងក្រង​ពាក្យ​សម្ដី និង​ស្នាដៃ​និពន្ធ​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី ដែល​នៅ​រប៉ាត់រប៉ាយ​តាម​បណ្ដាញ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​នោះ​ឲ្យ​ទៅ​ជា​សៀវភៅ ដើម្បី​ឲ្យ​ទស្សនទាន​របស់​លោក​បណ្ឌិត នៅ​គង់វង្ស​ជា​អមតៈ​សម្រាប់​បម្រើ​ឲ្យ​យុវជន​ជំនាន់​ក្រោយ​បាន​សិក្សា​ស្វែង​យល់។ សម្រាប់​អ្នក​កាសែត​ខ្លះ​ទៀត ក៏​បាន​ចងក្រង​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយ​បណ្ឌិត កែម ឡី មួយ​ចំនួន ដើម្បី​រំលឹក​អនុស្សាវរីយ៍​កាល​លោក​នៅ​មាន​ជីវិត​ដែរ។

ប្រធាន​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ និង​ជា​សមាជិក​ក្រុម​ចងក្រង​សៀវភៅ គឺ​លោក មួង សូនី និយាយ​ថា ក្រោយ​មរណភាព គឺ​ក្រុម​ការងារ​របស់​លោក​បាន​សម្រេច​ចងក្រង​សៀវភៅ​ទស្សនទាន​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ចំនួន​ពីរ​ភាគ ដែល​មាន​ចំណងជើង​ថា "អ្នក​រួត​វាំងនន​សង្គម" និង "ទស្សនទាន​សង្គម​និង​នយោបាយ" ដើម្បី​ឧទ្ទិស​ដល់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ក្នុង​ឱកាស​ពិធី​បុណ្យ​ខួប ១០០​ថ្ងៃ ដែល​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៤ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១៦ ខែ​តុលា៖ «»។

ពលរដ្ឋ​នាំ​គ្នា​ទិញ​សៀវភៅ​ដែល​ចងក្រង​អំពី​ទស្សនៈ​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី ឈ្មោះ "អ្នក​រូត​វាំងនន​សង្គម" នៅ​វត្ត​ចាស់ ក្នុង​សង្កាត់​ជ្រោយចង្វារ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៤ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៦។ RFA/Rann Samnang

​លោក មួង សូនី បញ្ជាក់​ថា សៀវភៅ​នេះ​កត់ត្រា​ទុក​អំពី​ទស្សនទាន​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី ជុំវិញ​បញ្ហា​នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និង​សង្គមកិច្ច​ដែល​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ថ្លែង​តាម​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​តាម​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) និង​ចុះ​បង្រៀន​ផ្ទាល់​ដល់​យុវជន និង​ពលរដ្ឋ​នៅ​តាម​មូលដ្ឋាន។ សៀវភៅ​នេះ​ក្នុង​មួយ​ភាគៗ មាន​កម្រាស់​ជាង ២០០​ទំព័រ៖ «»។

គោលបំណង​នៃ​ការ​ចងក្រង​គតិបណ្ឌិត កែម ឡី នេះ លោក មួង សូនី ពន្យល់​ថា ដើម្បី​រក្សាទុក​សម្រាប់​មនុស្ស​ជំនាន់​ក្រោយ​សិក្សា​រៀន​សូត្រ ដើម្បី​ចូលរួម​កសាង​សង្គមជាតិ​ទាំង​បច្ចុប្បន្ន និង​អនាគត ព្រោះ​កន្លង​មក​លោក​សង្កេត​ឃើញ​ថា ស្នាដៃ និង​គតិបណ្ឌិត​របស់​អ្នកប្រាជ្ញ ឬ​វីរបុរស​របស់​ខ្មែរ​ជា​ច្រើន​នាក់ ហាក់​ត្រូវ​បាន​គេ​បំភ្លេច​ចោល។

គណៈកម្មការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​សៀវភៅ និង​ជា​សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ លោក ហេង ស្រ៊ាង បញ្ជាក់​ថា សៀវភៅ​ទាំង​ពីរ​ភាគ​នេះ គឺ​មិន​មាន​ការ​បញ្ចេញ​បញ្ចូល​គំនិត​ទស្សនៈ​របស់​ក្រុម​អ្នក​ចងក្រង​សៀវភៅ​ឡើយ ពោល​គឺ​ខ្លឹមសារ​ក្នុង​សៀវភៅ​នោះ សុទ្ធតែ​ស្នាដៃ គំនិត និង​ទស្សនៈ​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ដែល​បន្សល់​ទុក​នៅ​តាម​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ និង​នៅ​តាម​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក។ លោក​មើល​ឃើញ​ថា គំនិត ទស្សនៈ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ​នេះ ពិត​ជា​មាន​តម្លៃ និង​មាន​ខ្លឹមសារ​ល្អ​ណាស់​សម្រាប់​ឲ្យ​សាធារណជន ក៏​ដូចជា​អ្នក​នយោបាយ​យក​ទៅ​សិក្សា​ស្វែង​យល់ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​សង្គម៖ «»។

​ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​មួយ​រូប​ដែរ លោក ហេង ស្រ៊ាង មើល​ឃើញ​ថា ការ​បញ្ចេញ​មតិយោបល់​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នេះ គឺ​មិន​មែន​ជា​ការ​បង្កាច់​បង្ខូច​លើ​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ឡើយ ប៉ុន្តែ​អ្វី​ដែល​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី លើក​ឡើង​នោះ គឺ​ឈរ​លើ​ទិដ្ឋភាព ឬ​ទីលាន​ពិត​ប្រាកដ​ជាក់ស្ដែង ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​តែ​ទទួល​ស្គាល់ ហើយ​ព្យាយាម​ដោះស្រាយ​តាម​មាគ៌ា​ដែល​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​បូជា​កម្លាំង​កាយ​ចិត្ត​ត្រួសត្រាយ​កន្លង​មក​នោះ ទើប​មាន​ដំណោះ​ស្រាយ​សម្រាប់​ជាតិ​ខ្មែរ។

​ក្រៅពី​សៀវភៅ “អ្នក​រួត​វាំងនន​សង្គម" និង "ទស្សនទាន​សង្គម​និង​នយោបាយ" នោះ នៅ​មាន​សៀវភៅ​មួយ​ក្បាល​ទៀត មាន​ចំណង​ជើង​ថា "គ្រួ​ធំ" ដែល​ចងក្រង​ដោយ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ម្នាក់​គឺ​លោក វណ្ណ វាចារ។ ចំណងជើង "គ្រួ​ធំ' ​នេះ គឺ​សំដៅ​លើ​មាឌ និង​ទំហំ​ទឹក​ចិត្ត​សន្ដោស​ប្រណី ព្រមទាំង​ចំណេះ​ដឹង​ទូលំទូលាយ​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី។

លោក វណ្ណ វាចារ បញ្ជាក់​ថា មូលហេតុ​ដែល​លោក​ចងក្រង​សៀវភៅ​នេះ គឺ​ដើម្បី​រម្លឹក​អនុស្សាវរីយ៍​ក្នុង​នាម​លោក​ជា​អ្នក​កាសែត និង​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ជា​អ្នក​វិភាគ​បញ្ហា​សង្គម៖ «»។

ខ្លឹមសារ​នៅ​ក្នុង​សៀវ​នេះ​ភាគ​ច្រើន គឺ​លោក វណ្ណ វាចារ ដែល​ជា​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ីសេរី សរសេរ​រម្លឹក​អំពី​អនុស្សាវរីយ៍​មួយ​ចំនួន​ដែល​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ធ្វើ​ជា​វាគ្មិន​ឲ្យ​លោក​សួរ​ដេញដោល​ក្នុង​វេទិកា​អ្នក​ស្តាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី កាល​ពី​ពេល​កន្លង​មក។

ប្រធានបទ​ដែល​លោក​ចាំ​មិន​ភ្លេច​នោះ គឺ​ប្រធានបទ​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​លើក​កម្ពស់​ជីវភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេស​កសិករ៖ «»។

​លោក វណ្ណ វាចារ ឲ្យ​ដឹង​ថា ដំ​ដូង​ដៃ គឺ​លោក​នឹង​បោះ​ពុម្ព​ចំនួន ២​ពាន់​ក្បាល និង​ចែកចាយ​នៅ​តាម​បណ្ណាល័យ​នានា​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ​ខាង​មុខ​នេះ។ ប្រាក់​ចំណេញ ២០​ភាគរយ​នៃ​ការ​លក់​សៀវភៅ​នេះ គឺ​លោក​នឹង​ជូន​គ្រួសារ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី។

​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវ​បាន​ឃាតក​បាញ់​សម្លាប់​នៅ​ក្នុង​ហាង​លក់​ទំនិញ​នៃ​ស្ថានីយ​ចាក់​សាំង​កាល់តិច នៅ​កាច់​ជ្រុង​ស្តុប​បូកគោ មិន​ឆ្ងាយ​ប៉ុន្មាន​ពី​ស្ថានទូត​នៃ​ប្រទេស​វៀតណាម កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦។ ឃាតកម្ម​លើ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​រំជើប​រំជួល​ទាំង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ទាំង​ជនបរទេស​ទូទាំង​ពិភពលោក។

ការ​ចងក្រង និង​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​សៀវភៅ​កម្រង​ទស្សនទាន​បណ្ឌិត កែម ឡី គឺ​ជា​ជំហាន​ដំបូង​នៃ​ការ​ប្រមូល​ផ្តុំ​ស្នាដៃ​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី កាល​លោក​នៅ​មាន​ជីវិត។ ក្រុម​អ្នក​ចងក្រង​បញ្ជាក់​ថា ជំហាន​បន្ទាប់​របស់​ពួកគេ គឺ​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ទាំង​ឡាយ​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី ដែល​លោក​ធ្លាប់​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ជាតិ-​អន្តរជាតិ ព្រម​ទាំង​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ​ដើម្បី​ទុកជា​ឯកសារ​រឹងមាំ​សម្រាប់​អ្នក​ចង់​សិក្សា​ស្វែង​យល់​អំពី​បញ្ហា​នានា ដែល​កំពុង​កើត​មាន​នៅ​កម្ពុជា និង​ដឹង​អំពី​ដំណោះស្រាយ​បញ្ហា​ទាំង​អស់​នោះ។

​លើស​ពី​នេះ​ទៀត ក្រុម​អ្នក​ចងក្រង​សៀវភៅ ក៏​មាន​គម្រោង​បង្កើត​បណ្ណាល័យ​បណ្ឌិត កែម ឡី ក្នុង​គោលបំណង​រក្សាទុក​នៅ​បទ​វិភាគ​របស់​លោក និង​វិធីសាស្ត្រ​ស្រាវជ្រាវ​វិធីសាស្ត្រ​វិភាគ ព្រមទាំង​នាំ​យក​សៀវភៅ​ល្អៗ និង​ឯកសារ​ល្បីៗ​នៅ​លើ​ពិភពលោក​ដើម្បី​អោយ​មនុស្ស​ជំនាន់​ក្រោយ​សិក្សា​រៀន​សូត្រ​ថែម​ទៀត៕

Judges and Rice: Cambodia's Expanding Reliance on China

Phnom Penh — Cambodia is rapidly expanding its diplomatic affair with China. Early last week it appealed to Beijing for help amid plunging rice prices and then three days later Phnom Penh signed an MoU seeking Chinese assistance in overhauling its much maligned judiciary.

The memorandum of understanding allows China to provide training, finance and expertise with a focus on commercial courts, in a country where the separation of powers between the government and the judiciary is constantly being questioned.

Reforms are needed. Efforts by the United States, Germany and Australia – among others – to help improve the Cambodian court system have ended in frustration. But doubts over whether China can actually do this are as grave as the concerns for Beijing’s investment strategy here.

Partners Again

In recent years Cambodia has given China unflinching support, which mattered most in the South China Sea dispute where Beijing has faced virulent opposition from nearly all of its neighbors.

Claims by Brunei, Indonesia, Malaysia, Vietnam, and the Philippines were ignored by Cambodia and in return Beijing’s largesse has topped about $20 billion over the last 15 years. Its overarching influence dominates most facets of life in Cambodia.

The courts can now be added to a lengthy list that includes the military, economics, and foreign aid, roads, railways, ports, and even intelligence gathering — a glowing tribute to Beijing’s Go Global policy that was initiated in 2001.

One year later, China began its latest Cambodian foray when it wrote-off debts incurred by the Khmer Rouge, who the Chinese had backed openly from 1970 – after Cambodia’s founding father and former monarch, Norodom Sihanouk, was ousted from power and fled to Beijing.

From there, Sihanouk’s radio broadcasts urged all Cambodians to join the Khmer Rouge and cadre numbers swelled allowing Pol Pot to curry favor with Beijing as the ultra-Maoists seized Phnom Penh in 1975 and launched the tragic Year Zero policies, which ended with a Vietnamese invasion more than three-and-a-half-years later.

Civil war continued as did Chinese support for the Khmer Rouge until late 1998. Beijing then beat a diplomatic retreat as efforts began to put Pol Pot’s surviving henchmen on trial for crimes against humanity and genocide.

At the same time Western cuntries armed with their own aid packages stepped in, but carping over human rights and the linking of financial incentives to good governance soon upset Phnom Penh.                                                                                                                                                                        Prime Minister Hun Sen was happy to see an end to China’s brief absence, with the debt write-offs in 2002, as Go Global began pushing state-owned companies and their investors to the forefront of Chinese foreign policy, designed to open-up international trade routes through its String of Pearls strategy.

China has since signed long-term island leases off Cambodia’s south coast and its companies are chief sponsors of elite units within the Royal Cambodian Armed Forces, which in return guard their massive economic land concessions.

Politics and the Judiciary

Sam Rainsy, leader of the opposition Cambodian National Rescue Party (CNRP), has accused Hun Sen of using the courts to crack down on dissent ahead of commune elections next June and general elections a year later.

However, the engagement of China is unlikely to assuage him or Cambodia’s many critics. China’s own judiciary lacks independence and, in the United States, a Congressional Executive Commission on China found that “the Communist Party also influences judicial decisions in both direct and indirect ways.”

It was a point noted by Kingsley Abbott, senior legal adviser at the International Commission of Jurists, who told the Phnom Penh Post that Cambodia “should focus on establishing independent judges, prosecutors and lawyers who are able to carry out their work free from interference.”

“Certainly, China should not be used as a model for justice reform in Cambodia, given its well-documented harassment of human rights lawyers, legal assistants and activists, and its own challenges with justice reform and the establishment of an independent judiciary,” he said.

The U.S. Congress has also passed a resolution condemning the Cambodian government for its attacks on the CNRP and in June a similar resolution was passed by the European Parliament accusing Hun Sen’s administration of using the courts to lay politically motivated charges against the opposition.

“The Hun Sen government is brutally repressing not just freedom of expression and association but also any form of human rights defense,” the EU’s Ignazio Corrao of Italy said, adding aid should be sent through Cambodia’s democratic channels only, particularly with a view to elections in 2017.

The EU also demanded the government revoke arrest warrants for Sam Rainsy, currently in exile due to a defamation suit; and his deputy Kem Sokha, who remains holed-up at CNRP headquarters in the capital after being sentenced to five months in prison in a case involving allegations of prostitution.

It’s all rich fodder for the Chinese assigned to implement judicial reform.

Politics and Money

With the introduction of milling equipment, Cambodia emerged as a leading rice producer about four years ago and in 2015 it exported 538,396 tons. But hopes of lifting exports to a targeted one million tons have faltered amid falling demand and drought.

Rice prices have also slumped, to $193 per ton from $250 per ton in August, punishing Cambodia’s receipts further and prompting Hun Sen to ask China to speed-up its implementation of a new rice purchasing pact and a loan agreement.

Prices for rubber, palm oil and other raw materials have also fallen sharply while foreign aid from the West has dwindled and rising wages have cast doubts over garment manufacturing.

The economy, like the courts, is not in great shape, further increasing Cambodia’s dependency on China. But how long that can last for is the important question.

The Chinese economy is buckling under debts in excess of US$28 trillion and the Philippines, under a new administration, has signaled a desire to improve relations with Beijing in the South China Sea.

Manila’s move has pleased China and this is threatening to change regional dynamics in the near term and perhaps undermine the role Cambodia has carved out for itself as Beijing’s sole absolute ally in the region.

What China does with Cambodia’s judiciary remains to be seen. New administrative offices will house operations where a legal and judicial research center will provide key policy recommendations under a five-year plan. Costs here will be minimal.

But as a cash-strapped benefactor, Beijing can only become much less generous with Cambodia’s broader economic needs than it has been in the past. That will put Hun Sen in a very difficult position when he heads into the next election.                                                                                                     

เพลงล้นเกล้าเผ่าไทย ขับร้องโดยศิรินทรา นิยากร ( Ver. สตูดิโอ)

คนวงการบันเทิงสุดเศร้า เดินทางร่วมพิธีเคลื่อนพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระเจ้า...

នៅតែចងចាំ ! នៅតែនឹករលឹកជានិច្ច ! មិនអាចបំភ្លេចបាន បណ្ឌិត កែម ឡី សំដីមាស ...

Amateur architects reimagine fading quarter

Phnom Penh’s old colonial Post Office sits in a sleepy corner of the city just away from the riverside. Its bell, used to mark curfew under the Khmer Rouge, no longer tolls.

In an urban design competition that concluded this week, architecture students from five university programs offered their takes on how to reinvigorate the historic district.

“It is a beautiful place, but now it looks too quiet. So we’ve designed it to be alive,” says Horn Sok, a student at Pannasastra University. His team’s model, which took first place, seeks to bring people back into the square.

In miniature, they have closed the carpark out front to traffic and reimagined it as a courtyard with seats, two movie screens and room for food stalls. Its centrepiece – termed the “Flying Envelope” – is a multipurpose event space with a roof shaped like  paper airplane.                            The second-place redesign of the square features a courtyard with a soundstage. Athena ZelandoniiThe replica is a creative take on a task often left unaddressed in Phnom Penh: re-designing the old to fit the new.

Urban design for public consumption isn’t the priority in the capital, says Pen Sereypagna, an architect who co-organised the contest. “The thing is, in Cambodia, in this industry . . . everything is just focused on private buildings or apartment buildings. There is a lot of development in Phnom Penh,” he says. “But we don’t have enough public space.”

Architecture graduates have little problem finding jobs, but there are few who work as city planners. The Post Office square competition gave them the opportunity. The judges came from a few sectors, including the municipal government. “We see this competition as a way to bring people together and make a dialogue,” Sereypagna says.

One student winner, Hun Sokagna, who received her degree from the Royal University of Fine Arts in August, wants to pursue a career in heritage conservation. Design, she has learned, is about carefully considered intervention.

“Phnom Penh is developing in the wrong way. Buildings are not designed by architects, but engineers,” she says. “I want to develop Cambodia in the right way.”

An exhibition of the winning designs is on at the Community Art Gallery at the Asia Foundation, #59 Street 242.

New documentary digs deep into the Cambodian psyche, finds hope

For his recent documentary on Cambodia, Angkor Awakens, American filmmaker Robert Lieberman interviewed more than 140 individuals. Dozens made it onto the screen.

The result is an ambitious study of Cambodian politics as it operates within the collective psyche, spread across generations. But the film is aimed primarily at a Western audience, the director says.

Lieberman himself is a character. A physicist who teaches at Cornell University in the US, he’s written several novels and made a handful of films, including the documentary They Call It Myanmar, which drew global praise when it was released in 2012.Filmmaker Robert Lieberman is a physics professor at Cornell University in the US. Victoria Mørck Madsen“This was a much more complex story,” he says via Skype this week. “Cambodia has a tangled history.”

Angkor Awakens was four years in the making. It arose from a personal interest in the generational effects of genocide – Lieberman is a child of the Holocaust – and it shines in its exploration of inherited trauma, and the dangers of keeping silent.

Lieberman spent four years travelling back and forth to Cambodia to film. Photo supplied

ពិធី​​គោរព​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ​​ខួប​៤​ឆ្នាំ

ពិធី​​គោរព​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ​​ខួប​៤​ឆ្នាំ

ពិធី​ដាក់​កម្រង​ផ្កា គោរព​ព្រះ​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ នៅ​ព្រះ​បរម​រូប​ក្បែរ​វិមាន​ឯករាជ្យ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៥ តុលា ឆ្នាំ​២០១៦។



មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​រដ្ឋាភិបាល និង​មន្ត្រី​ស្ថាប័ន​កំពូលៗ​​ជា​ច្រើន​នាក់ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​តុលា នេះ ធ្វើ​ពិធី​ដាក់​កម្រង​ផ្កា គោរព​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ នរោត្ដម សីហនុ គម្រប់​ខួប ៤​ឆ្នាំ​នៃ​ថ្ងៃ​សោយ​ទិវង្គត​របស់​ព្រះអង្គ នា​ព្រះ​បរម​រូប នៅ​ក្បែរ​វិមាន​ឯករាជ្យ។ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មិន​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​ពិធី​នេះ​ទេ។

ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ សម្ដេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ បាន​សោយ​ទិវង្គត​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១២ នា​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ប្រទេស​ចិន ក្នុង​ព្រះជន្ម ៩០​ព្រះវស្សា។ រដ្ឋាភិបាល​បាន​កំណត់​យក​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​តុលា រៀង​រាល់​ឆ្នាំ ជា​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក​ក្នុង​ពិធី​គម្រប់​ខួប​នៃ​ការ​យាង​សោយ​ទិវង្គត​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ។

'#មានសង្ឃឹមហើយ អ្នកកើតជំងឺគ្រុនពោះវៀនរ៉ាំរៃ និងលាប់គ្រុនពោះវៀន

'#មានសង្ឃឹមហើយ អ្នកកើតជំងឺគ្រុនពោះវៀនរ៉ាំរៃ និងលាប់គ្រុនពោះវៀន
ជួយ share ចែករំលែកបន្តផងមិនអស់លុយទេដូចជាការធ្វើបុណ្យផងដែរ!


ន្លឹក បុកឲ្យម៉ដ្ឋលាយជាមួយទឹកដូង១ផ្លែ ហើយច្រោះយកកាកចេញ រួចហូបទឹកនេះឲ្យអស់សម្រាប់១ថ្ងៃ។
ហូបបាន៥ថ្ងៃទៅ១អាទិត្យលោកអ្នកនឹងបានជាសះស្បើយ និងព្យាបាលលាប់គ្រុនពោះវៀនទៀតផង។