ភ្នំពេញៈ បើទោះបីជាមានវត្តមាននៃការហាមឃាត់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទៅលើការជួញដូរលើឈើគ្រញូង ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៣ មក ការនាំចេញឈើប្រណីតៗទៅប្រទេសវៀតណាមមានការកើនឡើងនៅត្រីមាសទីបីនៃឆ្នាំនេះ។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យពន្ធគយរបស់ប្រទេស វៀតណាម ប្រមូលបានដោយអង្គការ Forest Trends ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ចន្លោះខែមករា ដល់ខែ មិថុនា ឈើចំនួន ១៧ ម៉ែត្រគូប មានតម្លៃ ៣៨ ១៥១ ដុល្លារ ត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីថា បាននាំចេញពីប្រទេសកម្ពុជាទៅវៀតណាម។ នៅចុងខែ កញ្ញា តួលេខនេះបានកើនឡើងជាងប្រាំដង មកដល់ ៩០ ម៉ែត្រគូប ដែលមានតម្លៃចុះក្នុងបញ្ជីសរុប ២៥៨ ៩៨៣ ដុល្លារ។
នៅឆ្នាំ ២០១៣ ជាឆ្នាំតែមួយដែលប្រទេសកម្ពុជាបានកំណត់ការជួញដូរឈើគ្រញូង ជាអំពើខុសច្បាប់ ឈើប្រណីតមួយប្រភេទនេះ ត្រូវបានដាក់នៅក្នុងក្រុមអម្បូររុក្ខជាតិត្រូវបានការពារ ដោយអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិទៅលើអម្បូរសត្វព្រៃនិងរុក្ខជាតិជិតដាច់ពូជ (CITES)។
ក្រោមអនុសញ្ញានេះ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មឆ្លងដែនទៅលើអម្បូរសត្វព្រៃនិងរុក្ខជាតិដែលស្ថិតក្នុងក្រុមដែលត្រូវបានការពារ ត្រូវតែមានលិខិតអនុញ្ញាតការនាំចេញនិងនាំចូល ចេញដោយអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងរបស់ CITES នៃប្រទេសទាំងពីរ ដែលមានបុគ្គលិកបម្រើការមកពីរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសនីមួយៗ។
អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជាវៀតណាម មិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណើរសុំការអត្ថាធិប្បាយឡើយកាលពីម្សិលមិញ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជាបានបដិសេធ ចេញនូវលិខិតអនុញ្ញាតការនាំចេញឈើគ្រញូងជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេលបីឆ្នាំ គិតតាំងពីរដ្ឋាភិបាលបានហាមឃាត់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម។
ប៉ុន្តែខាងអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសវៀតណាម បានបន្តអះអាងថា ខ្លួនអនុញ្ញាតឲ្យនាំចូលឈើគ្រញូងណាដែលមានលិខិតអនុញ្ញាត ដែលនៅមានសុពលភាពរបស់អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។
វៀតណាម បានបង្ហាញនូរឯកសារចម្លងនៃលិខិតអនុញ្ញាតនិងអ៊ីម៊ែលបញ្ជាក់ ដែលមានចុះតាំងពីឆ្នាំ ២០១៣ រហូតដល់ ២០១៥ ដើម្បីបញ្ជាក់ការអះអាងរបស់ខ្លួន ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជាបានលើកឡើងថា ឯកសារទាំងនោះសុទ្ធតែជាឯកសារក្លែងបន្លំ។
កាលពីខែកញ្ញា ក្រុមប៉ូលិសអន្តរជាតិ ត្រូវបានឲ្យចូលរួមជួយក្នុងការធ្វើស៊ើបអង្កេតនៃរឿងដ៏ចម្រូងចម្រាស់នេះ។
លោក Jago Wadley យុទ្ធនាករជាន់ខ្ពស់មួយរូបនៃទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន បានឲ្យដឹងតាមរយៈអ៊ីម៉ែលមួយម្សិលមិញថា ប្រទេសវៀតណាមគ្មានរឿងអីត្រូវទទួលការនាំចូលឈើគ្រញូងពីប្រទេសកម្ពុជានោះឡើយ នៅឆ្នាំ ២០១៦។
លោកសរសេរថា៖ «នៅចុងឆ្នាំ ២០១៤ អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រង CITES របស់ប្រទេសវៀតណាមបានទទួលដំណឹងយ៉ាងជាក់លាក់ពីអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជាថា ប្រទេសកម្ពុជាបានចុះជាបទល្មើសនូវការកាប់ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មក្នុងស្រុក ឬការនាំចេញឈើគ្រញូង... ចាប់ពីពេលនោះតទៅ»។
លោកបន្តថា៖ «ការទទួលការនាំចូលឈើគ្រញូងរហូតមកដល់ចុងឆ្នាំ ២០១៦ បង្ហាញថា ប្រទេសវៀតណាមបានល្មើសដោយចេតនាទៅលើស្មារតី ប្រសិនជាមិនមែនបទបញ្ញត្តិ នៃ CITES ។ វៀតណាមមានហេតុផលឲ្យជឿថា ពាណិជ្ជកម្មនេះមិនស្របច្បាប់ ឬមិនមានចីវភាព ក៏ប៉ុន្តែទំនងជាបានលះបង់ការពិតទាំងនេះដើម្បីចង់អនុញ្ញាតឲ្យបន្តធ្វើពាណិជ្ជកម្ម»៕TN
