Friday, November 18, 2016

គណៈមេធាវី​អាមេរិក​រិះគន់​ការ​កាត់​ទោស​លោក​ នី ​ចរិយា

លោក​ នី ចរិយា នៅ​សាលា​ឧទ្ធរណ៍​នា​ពេល​កន្លង​មក​។ ហេង ជីវ័ន

ភ្នំពេញៈ គណៈ​មេធាវី​អាមេរិក​បាន​រិះគន់​​ការ​កាត់ទោស​កាលពី​ខែ​កញ្ញា​ទៅ​លើ​អតីត​បុគ្គលិក​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក​លោក នី ចរិយា ​ដោយ​​ហៅ​នីតិវិធី​របស់​តុលាការ​កម្ពុជា​​​ថា​ជា​ការ​​រំលោភ​​បំពាន​​​សិទ្ធិ​របស់​គាត់​ «​​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការ​ជំនុំជម្រះ​ដោយ​យុត្តិធម៌​» និង​​ការ​មិន​បាន​បំពេញ​​ទៅ​តាម​ស្តង់ដារ​​​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​។

លោក នី ចរិយា ​​ដែល​ឥឡូវ​នេះ​ជា​​​អគ្គលេខាធិការរង​នៃ​​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ ​គជប ត្រូវ​បាន​កាត់​ទោស​​កាលពី​ខែ​កញ្ញា​ពី​បទ​បរិហារ​កេរ្តិ៍​​ទៅ​លើ​​មន្រ្តី​តុលាការ​​ខេត្ត​សៀមរាប​ពីរ​រូប​ហើយ​ត្រូវ​បាន​កាត់​ទោស​​ឲ្យ​​​ជាប់​ពន្ធនាគារ​​រយៈពេល​ ៦ ​ខែ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​​ចំនួន​ ៦ ​លាន​រៀល​ (​ប្រហែល​ ១៤៦០ ​ដុល្លារ) ​​ដោយ​ចៅក្រម​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ លោក ឃី ឆ័យ នៅ​ក្នុង​​សំណុំ​រឿង​មួយ​ដែល​ត្រូវ​​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ​ថា​​ជា​ការ​យាយី​ពី​តុលាការ​ទៅ​លើ​ក្រុម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​។ សំណុំ​រឿង​នេះ​កើត​ចេញ​ពី​​ការ​រិះគន់​​របស់​​លោក នី ចរិយា ​ដែល​បាន​​ចាក់​ផ្សាយ​ក្នុង​អំឡុង​សន្និសីទ​កាសែត​​មួយ​ទៅ​លើ​​ចៅក្រម​ស៊ើបសួរ​លោក ​គី រិទ្ធី ​និង​ព្រះរាជ​អាជ្ញារង​លោក សុខ កែវបណ្ឌិត ចំពោះ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ភូមិ​ពីរ​នាក់​ពាក់ព័ន្ធ​នៅក្នុង​​ជម្លោះ​ដីធ្លី​​​មួយ​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​​​​សៀមរាប​។

នៅក្នុង​របាយការណ៍​អង្កេតការណ៍​​លើ​ការ​ជំនុំ​ជម្រះ​ដែល​ចេញ​កាលពី​ម្សិលមិញ​មជ្ឈមណ្ឌល​​ដើម្បី​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​របស់​គណៈ​មេធាវី​អាមេរិក​បាន​​​រកឃើញ​ថា​​ការ​ជំនុំ​ជម្រះ​លើ​ករណី​លោក ចរិយា គឺ​ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​ការ​ធ្វេសប្រហែស​នៃ​នីតិវិធី​​ដូចជា​ការ​សន្មត​ជា​មុន​ថា​មាន​ទោស​កំហុស​អវត្តមាន​នៃ​​​ម្ចាស់​ពាក្យ​បណ្តឹង​ទំាង​លោក​ គី រិទ្ធី ​និង​ កែវ បណ្ឌិត ដែល​មិន​បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​សវនាការ​ដូច​​ដែល​ពួកគាត់​​បាន​ចូលរួម​​ក្នុង​អំឡុង​សវនាការ​កាលពី​ខែ​កក្កដា។

របាយការណ៍​នេះ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​៖ «​​ដោយសារ​អវត្តមាន​ភាគី​​ដែល​ប្តឹង​​វា​​​​ហាក់បី​ជា​សម​ហេតុផល​​ក្នុង​ការ​ស្នើ​​​លើក​​ចោល​បទ​ចោទប្រកាន់​ ឬ​​បន្ត​បង្ខំ​ឲ្យ​​​មាន​វត្តមាន​»។

របាយការណ៍​នេះ​ក៏​បាន​រិះគន់​​​ផង​ដែរ​​ចំពោះ​ការ​ខ្វះខាត​ការ​លើក​ហេតុផល​ដោយ​លោក​ចៅក្រម ឆ័យ ដែល​បាន​ចំណាយ​​ពេល​តែ​​ ១៥ ​នាទី​​ដើម្បី​ពិចារណា​​លើ​​អង្គ​សេចក្តី​នៃ​​សំណុំ​រឿង​​នោះ​សម្រាប់​ការ​ចេញ​សេចក្តី​សម្រេច​។

របាយការណ៍​នេះ​បន្ត​ថា​៖ «​​លោក [ឆ័យ​] ​មិន​បាន​ឆ្លើយតប​នឹង​ក្តី​បារម្ភ​ដែល​​លើក​ឡើង​ដោយ​​​មេធាវី​ការពារ​ក្តី​​អំពី​​ការ​ខកខាន​របស់​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ដែល​​មិន​បាន​អះអាង​អំពី​​បន្ទុក​នៃ​ការ​ផ្តល់​ភ័ស្តុតាង​សិទ្ធិ​តទល់​ជាមួយ​សាក្សី​ ​ឬ​ការ​​អះអាង​​ដែល​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​​ចុង​ចោទ​ថា​​​ពិតប្រាកដ​នោះ​ទេ»។

លោក​មេធាវី​ សំ សុគង់ ដែល​តំណាង​ឲ្យ​លោក ចរិយា បាន​យល់ស្រប​​ជាមួយ​​​របាយការណ៍​វាយតម្លៃ​នេះ​។

លោក​បាន​បន្ថែម​ថា​​ភាព​អសមត្ថភាព​​ក្នុង​ការ​ពិនិត្យ​​​ទៅ​​លើ​​ដើម​បណ្តឹង​​​បាន​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ការ​​​ការពារ​ក្តី​​របស់​លោក​សម្រាប់​លោក ចរិយា។

លោក​បាន​បន្ត​ថា​៖ «​​នេះ​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​ជា​មេធាវី​ការពារ​ក្តី»។ «​​ជាមួយ​នឹង​របាយការណ៍​វាយតម្លៃ​នេះ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​សាលា​ឧទ្ធរណ៍​​នឹង​រៀបចំ​សវនាការ​​ដោយ​យក​ចិត្ត​ទុក​​ដាក់​ដើម្បី​​​កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​រិះគន់​»។

ខណៈ​បទ​ចោទប្រកាន់ «​ការ​បរិហារកេរ្តិ៍​ជា​សាធារណៈ​»​​ មិន​មាន​ការ​កាត់​ទោស​ឲ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​​អ្នក​ជំនាញ​ច្បាប់​​លោក សុក សំអឿន ​បាន​ថ្លែង​ថា​​ជា​ញឹកញាប់​​ការ​ភ្ជាប់​​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ជាមួយ​​បទល្មើស​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដទៃៗ​នៅក្នុង​​ករណី​​របស់​លោក​ ចរិយា រិះគន់​តុលាការ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​​​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​​ដាក់​ពន្ធនាគារ​។ ​

លោក​បាន​ថ្លែង​បន្ត​ថា​៖ «​​បើ​​តែ​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ចុងចោទ​​នឹង​មិន​ភ័យ​​ខ្លាច​ទេ​។ «​ពួកគេ​ [ព្រះរាជ​អាជ្ញា​] ​នឹង​ជ្រើសរើស​​បទ​ចោទប្រកាន់​ដទៃៗ​ទៀត​​ដើម្បី​ឲ្យ​ពួកគេ​អាច​យក​អ្នក​ទៅ​ដាក់​គុក​បាន​»។

ជាមួយ​នឹង​​បញ្ហា​កំណែ​ទម្រង់​​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​លោក​ សំអឿន ​បាន​ថ្លែង​ថា​ការ​ខ្វះខាត​អ្នក​ជំនាញ​ច្បាប់​ដែល​មាន​គុណវុឌ្ឍិ​នៅ​ក្រសួង​​យុត្តិធម៌​​ ​និង​ការ​ច្រាន​ចោល​​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចំពោះ​ការ​រិះគន់​តុលាការ​គឺ​វា​រារាំង​មិន​ឲ្យ​មាន​ភាព​​ផ្លាស់ប្តូរ​។ លោក​បន្ត​ថា​​៖ «​រដ្ឋាភិបាល​​​ត្រូវ​តែ​យល់​ថា​កំណែ​ទម្រង់​នេះ​​គឺ​ត្រូវ​ការ​ឲ្យ​មាន​»​​។ «​​ប៉ុន្តែ​​ប្រសិន​បើ​អ្នក​រិះគន់​តុលាការ​​អ្នក​​នឹង​ត្រូវ​ជាប់​គុក​»។

កាលពី​​ឆ្នាំ​មុន​គណៈមេធាវី​​អាមេរិក​បាន​ចេញ​​របាយការណ៍​រិះគន់​ខ្លាំងៗ​​មួយ​ទៅ​លើ​​តុលាការ​កម្ពុជា​​ដោយ​ហៅ​តុលាការ​កម្ពុជា​ថា​ពោរពេញ​ដោយ​អំពើ​ពុករលួយ សូកប៉ាន់ ​និង​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ។

ខណៈ​អំពើ​ពុករលួយ​​ និង​ការ​សូកប៉ាន់​​ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​នៅ​តុលាការ​គ្រប់​ជាន់​ថ្នាក់​របស់​កម្ពុជា។ ​​របាយការណ៍​នោះ​​ក៏​បាន​ចង្អុល​បង្ហាញ​​​​ដែរ​ថា​ច្បាប់​ទាំង​បី​ស្តីពី​តុលាការ​​ដែល​ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​កាលពី​ឆ្នាំ​ ២០១៤​ គឺជា​ការ​ពង្រឹង​​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​​ទៅ​លើ​​តុលាការ​។

លោក Kingsley Abbot ​ទីប្រឹក្សា​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​ជាន់​ខ្ពស់​នៅ​​គណៈកម្មការ​​អ្នក​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​​និយាយ​ថា​ភាព​ប្រសើរ​ឡើង​នៃ​នីតិវិធី​ជំនុំជម្រះ​​​​គឺ​រង​ឥទ្ធិពល​​ពី​រដ្ឋាភិបាល​។

លោក​ថា​៖ «​​បញ្ហា​ពិតប្រាកដ​​គឺ​​​វិសាលភាព​ដែល​ចៅក្រម​អាច​​ធ្វើ​ការងារ​របស់​​ខ្លួន​ដោយ​​​មិន​មាន​​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ពី​តុលាការ​ជាពិសេស​នៅ​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​នយោបាយ​»​។

លោក ចរិយា បច្ចុប្បន្ន​​គឺ​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​មុន​ការ​ជំនុំជម្រះ​​​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​សូកប៉ាន់​​​​សាក្សី​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ករណី​​រឿង​​អាស្រូវ​ផ្លូវភេទ​​របស់​លោក កឹម សុខា ​ប្រធាន​ស្តីទី​នៃ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ជាមួយ​នឹង​នារី​កាត់​សក់​ម្នាក់​។ ​បុគ្គលិក​​អង្គការ​អាដហុក​គឺ​លោក យី សុខសាន លោកស្រី​ លឹម មុនី លោក​ នី សុខា និង​លោក ណៃ វ៉ាន់ដា ក៏​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​នេះ​ដែរ៕PS

No comments:

Post a Comment