សហគមន៍អភិរក្សព្រៃឈើព្រមានលុបចោលសហគមន៍ការពារព្រៃឈើ
ព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារសហគមន៍ភូមិឡែ កំពុងរងការកាប់រានយកដី និងកាប់យកឈើមានតម្លៃអស់ស្ទើរគ្មានសល់ពីសំណាក់សមាជិកសហគមន៍ផ្ទាល់ និងសហគមន៍ជិតខាងតំបន់ព្រៃការពារនេះ។
គណៈកម្មការអភិរក្សព្រៃការពារសម្ដែងទុទិដ្ឋិនិយម ខណៈក្រុមល្បាតសហគមន៍មិនមានលទ្ធភាពទប់ស្កាត់បទល្មើសបាន។ លើសពីនេះ គណៈកម្មការសហគមន៍ចោទទៅលើក្រុមសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធនៅមូលដ្ឋានថា មិនបានយកចិត្តដាក់ជួយទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនោះទេ។
ជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ រស់នៅភូមិឡែ ឃុំលំជ័រ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី ដែលអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ សម្ដែងការសោកស្ដាយ ខណៈព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពាររបស់សហគមន៍កាន់តែវិនាសបាត់បង់ឈើមានតម្លៃ និងដីកាន់តែរួមតូចដោយសារការទន្ទ្រានព្រៃយកដី និងកាប់យកឈើមានតម្លៃរាល់ថ្ងៃមិនអាចបញ្ឈប់បាន។
ចាប់ពីដើមឆ្នាំ២០១៦ រហូតមកគណៈកម្មការព្រៃការពារសហគមន៍រាយការណ៍ថា ដីព្រៃជាង ១០ហិកតារ ត្រូវបានសមាជិកសហគមន៍ភូមិសោមគល់ ចូលកាប់រានយកដីធ្វើចម្ការ និងតាំងលំនៅឋាន ហើយជាបន្តបន្ទាប់សមាជិកសហគមន៍នេះលួចចូលព្រៃកាប់យកឈើមានតម្លៃលក់ទៅឲ្យឈ្មួញ បើទោះបីក្រុមល្បាតខិតខំការពារ និងរារាំងយ៉ាងណាក្តី។
ចាស់ទុំប្រចាំភូមិ លោក សេវ ហ្លិត អាយុជាង ៤៨ឆ្នាំ កំពុងអង្គុយបិតឫស្សីត្បាញកាផា បង្ហាញការបារម្ភដោយសារព្រៃឈើនៅតំបន់សហគមន៍អភិរក្សរងការបំផ្លាញធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អនុផលព្រៃឈើក្នុងព្រៃដែលអ្នកភូមិអាស្រ័យផល និងយកទៅផលិតជាសម្ភារៈប្រពៃណីប្រើប្រាស់ក្នុងគ្រួសារ និងលក់ទៅទីផ្សារបង្កើនប្រាក់ចំណូលក្នុងគ្រួសារ។
លោកកត់សំគាល់ថា ច្រើនជំនាន់មកហើយព្រៃឈើបានផ្តល់សារប្រយោជន៍ដល់ជនជាតិដើមភាគតិច ខណៈដែលអ្នកភូមិចាត់ទុកព្រៃឈើថា ជាអាយុជីវិតអ្នកភូមិដែលរស់មិនអាចខ្វះព្រៃឈើបាន។
កាលពីឆ្នាំ២០១២ ក្រុមហ៊ុន ជា ច័ន្ទរិទ្ធ បានឈូសឆាយព្រៃការពារសហគមន៍ភូមិឡែ អស់ជាង ៣០ហិកតារ ក្រោមហេតុផលថា តំបន់ព្រៃនោះឋិតក្នុងផែនទីដីសម្បទានរបស់ខ្លួន។ ក្រសួងកសិកម្មបានកាត់គម្របព្រៃឈើនៅតំបន់ជនជាតិដើមភាគតិចភូមិឡែ ជាង ៥០០ហិកតារ ទុកចុះបញ្ជីជាព្រៃការពារដើម្បីអ្នកភូមិអភិរក្ស ថែរក្សា និងអាស្រ័យផលតាំងពីឆ្នាំ២០១១។
ប្រធានសហគមន៍ភូមិឡែ លោក សល់ ណក់ កត់សម្គាល់ដែរថា ព្រៃការពារកាន់តែបាត់បង់មួយថ្ងៃបន្តិច បន្ទាប់ពីសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចដូចគ្នាទន្ទ្រានកាប់រានព្រៃយកដី និងកាប់ឈើលក់រៀងរាល់ថ្ងៃ បើទោះបីសហគមន៍បានប្រជុំណែនាំ និងដាក់វិធានការល្បាតការពារក្ដី។
លោកថា ក្រុមសមត្ថកិច្ចនៅមូលដ្ឋាន ជាពិសេសក្រុមនគរបាល និងមន្ត្រីព្រៃឈើមិនបានសហការល្អជាមួយសហគមន៍ការពារព្រៃនោះទេ៖ «ពួកឈ្មួញហ្នឹងដើរទិញ។ យើងក៏បារម្ភដែរ ព្រោះគេកាប់អនាធិបតេយ្យអ៊ីចឹង»។
សហគមន៍ភូមិឡែ មានសមាជិកជាង ១៤០គ្រួសារ បានបង្កើតលក្ខន្តិកៈ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង និងចុះបញ្ជីសហគមន៍ជានីតិបុគ្គលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងមហាផ្ទៃ តាំងពីឆ្នាំ២០១៤។
មេឃុំលំជ័រ លោក សេវ ស្វាន ទទួលស្គាល់ថា សមាជិកសហគមន៍ភូមិឡែ ស្ទើរគ្រប់ក្រុមគ្រួសារបានប្រើប្រាស់ឈើក្នុងព្រៃការពារដើម្បីសង់លំនៅឋានបានល្អប្រសើរ។ ទន្ទឹមនេះដែរ ឈើមានតម្លៃក្នុងព្រៃការពារក៏រងការកាប់ធ្វើអាជីវកម្មពីសមាជិកសហគមន៍ខ្លះដែលមិនគោរពតាមលក្ខន្តិកៈ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងសហគមន៍។ លើសពីនេះទៀត ការមិនទទួលខុសត្រូវរបស់មន្ត្រីជំនាញ និងកងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចនៅមូលដ្ឋានជាកត្តានាំឲ្យបទល្មើសព្រៃឈើតំបន់ការពាររងការបំផ្លាញអស់ស្ទើរគ្មានសល់៖ «អ្នកទិញរាល់ថ្ងៃមានអ្នកណាមានប៉ូលិស មានប៉េអឹម ពួកហ្នឹងណាបងឯងគិតកន្លែងហ្នឹង»។
គណៈកម្មការព្រៃការពារសហគមន៍ភូមិឡែ បានរកឃើញសមាជិកសហគមន៍ជាង ២០នាក់ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធកាប់យកឈើក្នុងព្រៃលក់ទៅឲ្យឈ្មួញ និងបានបញ្ជូនរបាយការណ៍នេះសុំអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរស្រុកជួយដោះស្រាយ។
អភិបាលស្រុកអូរយ៉ាដាវ លោក ម៉ា វិចិត្រ ថ្លែងបញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរបានចូលរួមសហការបង្ក្រាប និងចាប់ឃាត់វត្ថុតាងបទល្មើសក្នុងព្រៃសហគមន៍ ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរអនុវត្តគោលការណ៍អប់រំសមាជិកសហគមន៍ជាដំបូងមុននឹងអនុវត្តវិធានការច្បាប់។
លោកថា គណៈកម្មការសហគមន៍ចាស់ទុំ និងអាជ្ញាធរភូមិឃុំត្រូវធ្វើរបាយការណ៍ជាក់លាក់មកអាជ្ញាធរស្រុកដើម្បីចាត់វិធានការទៅលើសមាជិកសហគមន៍ណាដែលមិនព្រមបញ្ឈប់កាប់រានព្រៃ និងកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្ម៖ «សមត្ថកិច្ចចុះសម្របសម្រួលហើយប្រហែលជាបីលើកហើយ តែក្នុងនាមគណៈបញ្ជាការឯកភាពស្រុកនេះយើងបានណែនាំទៅខាងឃុំ និងសហគមន៍ដើម្បីឲ្យឃុំបើកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ឲ្យមានកំណត់ហេតុឲ្យមានការចូលរួមពីចាស់ទុំ និងអ្នកប្រព្រឹត្ត ព្រោះសុទ្ធជាកូនចៅគាត់ក្នុងភូមិហ្នឹង»។
នៅតាមលំនៅឋានសហគមន៍ភូមិឡែ ស្ទើរគ្រប់ក្រុមគ្រួសារឃើញមានគំនរឈើក្រោមផ្ទះ ឬមុខផ្ទះ ជាសញ្ញាបង្ហាញថា ឈើនោះត្រូវបានកាប់ពីព្រៃការពារ។ ដោយឡែកគំនរឈើថ្មីច្រើនកន្លែងក៏ត្រូវបានឈ្មួញទិញឈើលាក់ទុកក្នុងគុម្ពោតព្រៃក្បែរផ្ទះ ឬដាក់មុខផ្ទះអ្នកភូមិដើម្បីត្រៀមដឹកជញ្ជូនចេញនៅវេលាយប់។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលបញ្ហាព្រៃឈើសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខេត្ត រតនគិរី លោក ឆាយ ធី ថ្លែងដែរថា ច្បាប់ប្រពៃណីរបស់សហគមន៍មិនមានប្រសិទ្ធភាពទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារបានទេ។ លោកថា គណៈកម្មការសហគមន៍ត្រូវអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ រួមមានដាក់ពាក្យប្ដឹងទៅមន្ត្រីជំនាញព្រៃឈើថ្នាក់មូលដ្ឋាន និងថ្នាក់ខេត្ត ឬប្ដឹងទៅអយ្យការដើម្បីចាត់វិធានការទៅលើជនពាក់ព័ន្ធកាប់រានព្រៃការពារ៖ «ចាត់វិធានការហ្នឹងបានមានប្រសិទ្ធភាព ព្រោះយើងឃើញហើយប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍ឥឡូវនេះមួយចំនួនដែលគាត់ឃើញថា កាប់ព្រៃឈើលក់ឲ្យឈ្មួញហើយបានលុយចំណែកសហគមន៍អ្នកការពារព្រៃឈើហាមឃាត់គាត់មិនឈ្នះទេនៅក្នុងភូមិខ្លួនឯងក្ដីនៅសហគមន៍ក្បែរខាងក្ដី»។
ទាក់ទិនករណីនេះដែរនាយខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្តរតនគិរី លោក កែប កត់ បញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរខេត្តដាក់វិធានការឲ្យសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអប់រំសហគមន៍ដែលប្រព្រឹត្តល្មើសជាចុងក្រោយ ប្រសិនពួកគេនៅតែប្រព្រឹត្តខុសនឹងត្រូវអនុវត្តវិធានការផ្លូវច្បាប់៖ «នៅក្នុងភូមិហ្នឹងប្រជាជនខ្លះក៏ចូលរួមប្រព្រឹត្តបទល្មើសរកស៊ីក្នុងហ្នឹង ហើយអ្នកខ្លះក៏យកសម្រាប់ប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន។ ខ្ញុំបានរាយការណ៍ជូនគណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្តហើយ គាត់ថា ឲ្យអប់រំណែនាំបើមានអ៊ីចឹងទៀតគាត់ប្រើកម្លាំងចាត់ការហើយ»។
កាលពីខែតុលា កន្លងទៅ សហគមន៍ភូមិសោមគល់ បានលើកគ្នាទាំងភូមិរារាំងមិនឲ្យសមត្ថកិច្ចចម្រុះនៃអាជ្ញាធរខេត្តរតនគិរី រឹបអូសឈើខុសច្បាប់ដែលអ្នកភូមិកាប់ពីក្នុងព្រៃជាង ១០០កំណាត់ពង្រាយតាមផ្ទះដើម្បីលក់ទៅឲ្យឈ្មួញ៕
No comments:
Post a Comment