ប្រជាសហគមន៍ជាច្រើនឃុំនៅស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ប្រមាណ ៥០០នាក់ ដែលភាគច្រើនជាពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនាំគ្នាប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិលើកទី៦៨ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៨ ធ្នូ។ ការរៀបចំទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិនេះ ធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងផ្សព្វផ្សាយពីសិទ្ធិសេរីភាពដល់អ្នកភូមិផ្សេងទៀត ព្រមទាំងយុត្តិធម៌សង្គម ជាដើម។
ប្រជាសហគមន៍នាំគ្នារៀបចំទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិលើកទី៦៨ នៅឃុំជាំក្រវៀន ក្រោមប្រធានបទ «យុត្តិធម៌ឆ្នាំ២០១៦»។ ប្រជាសហគមន៍អះអាងថា ប្រធានបទនេះ គឺដោយសារកន្លងទៅ ពលរដ្ឋទន់ខ្សោយអាចទទួលបានយុត្តិធម៌ពីសំណាក់អាជ្ញាធររដ្ឋ គឺតិចតួចណាស់។ រឿងក្តីខ្លះ ជាយូរឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែជនរងគ្រោះនៅតែពុំទាន់ទទួលបានយុត្តិធម៌។ រឿងក្តីទាំងនោះដូចជា ករណីប៉ុនប៉ងមនុស្សឃាតនៅស្រុកតំបែរ ការបាញ់សម្លាប់យុវជនម្នាក់នៅវង់ជល់មាន់នៅស្រុកមេមត់ ពីសំណាក់សមត្ថកិច្ច ព្រមទាំងជម្លោះដីធ្លីមួយចំនួននៅមិនទាន់ដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋឲ្យពួកគេស្ងប់ចិត្តឡើយ។
ប្រជាសហគមន៍នៅឃុំចាន់មូល លោក អាន សាអ៊ុន មានប្រសាសន៍ថា ការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិថ្ងៃទី១០ ធ្នូ ដើម្បីបង្ហាញដល់មនុស្សទូទៅ ព្រមទាំងរាជរដ្ឋាភិបាលឲ្យជួយលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សឲ្យបានប្រសើរថែមទៀត។ លើសពីនេះ ដើម្បីបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងអំពីតម្លៃសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ដល់ប្រជាពលរដ្ឋកុមារ ស្ត្រី ជាដើម៖ «កន្លងមកសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង អ្នកខ្លះគ្រាន់តែបានដឹងបានឮ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានអនុវត្ត និងមិនទាន់បានស្គាល់មិនទាន់បានដឹង»។
ទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ១០ ធ្នូ គឺត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៤៨ ក្រោយពេលសង្គ្រាមលោកលើកទី២ បញ្ចប់បានរយៈពេល ៣ឆ្នាំ។
មិនខុសគ្នានេះ ពលរដ្ឋនៅឃុំចាន់មូល មួយរូបទៀត លោក សេង កុន មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមគ្រួសារលោក ត្រូវរង់ចាំយុត្តិធម៌រហូតមក បន្ទាប់ពីកូនប្រុសរបស់គាត់ម្នាក់ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចស្រុកមេមត់ បាញ់ស្លាប់កាលពីឆ្នាំ២០១៤ នៅកន្លែងជល់មាន់។ បញ្ហានេះ បានជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់ផ្លូវចិត្តរបស់ពួកគាត់ និងបង្ហាញថា សិទ្ធិទទួលបានយុត្តិធម៌ចំពោះមុខច្បាប់សម្រាប់គ្រួសារក្រីក្រ និងទន់ខ្សោយដូចពួកលោក មិនមានឡើយ៖ «រឿងកូនខ្ញុំហ្នឹងការបាញ់សម្លាប់ គឺវាពីរឆ្នាំហើយ ប៉ុន្តែមិនទាន់មានអ្នកណារកខុសរកត្រូវឲ្យគ្នាទេ។ អ៊ីចឹងបានថាការរំលោភសិទ្ធិ គឺមានកម្រិតធ្ងន់ណាស់មកលើក្រុមគ្រួសារខ្ញុំ»។
ទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ១០ ធ្នូ ដែលរៀបចំឡើងនៅឃុំជាំក្រវៀន ពេលនេះ គឺមានការចូលរួមពីប្រជាសហគមន៍ សម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា មន្ត្រីអង្គការលីកាដូ (LICADHO) មន្ត្រីសមាគមអាដហុក (ADHOC) ព្រមទាំងមន្ត្រីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ជាដើម។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអភិបាលស្រុកមេមត់ លោក ចេង ប៊ុណ្ណារ៉ា និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដើម្បីឆ្លើយតបចំពោះការរៀបចំទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិរបស់ប្រជាសហគមន៍បានទេ នៅថ្ងៃទី៨ ធ្នូ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មាត្រា៣១ ចែងទទួលស្គាល់ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្សស្របទៅតាមធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។ សេចក្តីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងកតិកាសញ្ញា ព្រមទាំងអនុសញ្ញាទាំងឡាយដែលទាក់ទងទៅនឹងសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិនារី និងសិទ្ធិកុមារ។
ជាងនេះទៀត មាត្រា៣១ ក៏បានចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ គឺមានភាពស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ មានសិទ្ធិសេរីភាព និងករណីយកិច្ចដូចគ្នាទាំងអស់ដោយមិនប្រកាន់ពូជសាសន៍ ពណ៌សម្បុរ ភេទ ភាសា និន្នាការនយោបាយ វណ្ណៈ ឬធនធាន ជាដើម។ ប៉ុន្តែកន្លងទៅ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលក្តី ឬអ្នកវិភាគក្តី នៅតែចាត់ទុកថាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា គឺមានស្តង់ដារពីរ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តកំពង់ចាម លោក ប៊ូ វីរៈ មានប្រសាសន៍ថា ការរៀបចំទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិរបស់ប្រជាសហគមន៍ គឺដំណើរការល្អប្រសើរ ដោយមិនមានការរារាំងទេ។ លោកបន្តថា កន្លងមក ការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម ឬការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺមិនទាន់បានគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ ជាក់ស្តែងសំណុំរឿងមួយចំនួន ពលរដ្ឋនៅតែរង់ចាំយុត្តិធម៌រហូតមក៖ «យុត្តិធម៌២០១៦ ហ្នឹង គឺកន្លងមកបានខ្លះ និងមិនបានខ្លះ»។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះមើលឃើញថា ការរៀបចំរបស់ប្រជាសហគមន៍ គឺជារឿងមួយល្អ ដើម្បីពន្យល់ពលរដ្ឋផ្សេងទៀតឲ្យកាន់តែយល់ច្បាស់ពីសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួន និងដាស់ស្មារតីដល់ប្រជាសហគមន៍ទាំងឡាយ ឲ្យហ៊ានក្រោកឈរឡើងតស៊ូមតិទាមទារឲ្យមានការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានា និងទាមទារឲ្យមានយុត្តិធម៌គ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងសង្គម៕
No comments:
Post a Comment