ពលរដ្ឋរស់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល សម្ដែងក្ដីបារម្ភពីការបន្លាស់ទីរបស់សត្វផ្សោតពីអន្លង់អភិរក្សឈើទាល ទៅរស់នៅខ្សែទឹកខាងលើនៃព្រំដែនប្រទេសឡាវ មានចម្ងាយជាង ៣គីឡូម៉ែត្រ។ ការបន្លាស់ទីបែបនេះ បង្កឧបសគ្គច្រើនដល់សត្វផ្សោត ខណៈច្រកសំខាន់ៗដែលផ្សោតធ្វើដំណើរ សំបូរប្រជាជនឡាវ នេសាទដោយប្រើឧបករណ៍ខុសច្បាប់។
សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ឃុំព្រះរំកិល ត្អូញត្អែរពីការធ្លាក់ចុះប្រាក់ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍យ៉ាងគំហុក ដោយសារគ្មានវត្តមានសត្វផ្សោតនៅអន្លង់អភិរក្សឈើទាល។ ពួកគេអះអាងថា ការបន្លាស់ទីរបស់សត្វផ្សោតដោយសារការរំខានដោយសំឡេងរំញ័រ និងបំផ្ទុះថ្មនៃការដ្ឋានសាងសង់ទំនប់ដនសាហុង (Don Sahong) នៅក្បែរនោះ។
សហគមន៍ឃុំព្រះរំកិល ខេត្តស្ទឹងត្រែង អំពាវនាវជាថ្មីទៀត ដោយទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ស្រាវជ្រាវឡើងវិញអំពីផលប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិ និងរកមធ្យោបាយអភិរក្សសត្វផ្សោតរស់នៅតំបន់នោះឲ្យគង់វង្ស ដើម្បីបម្រើវិស័យទេសចរក្នុងតំបន់។
ការអំពាវនាវនេះធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ក្រោយពីរកឃើញថា ផ្សោតចរាចរពីអន្លង់អូរឈើទាល ទៅកាន់អន្លង់អភិរក្សកន្ទុយកោះល្បាក់ និងអន្លង់អភិរក្សភ្នំបន្ទំចេក រយៈពេល ៣ខែមកហើយ។
គណៈកម្មការអេកូទេសចរណ៍ឃុំព្រះរំកិល លោក ផយ វណ្ណា ចាត់ទុកការបន្លាស់ទីរបស់សត្វផ្សោតថា ជាសញ្ញាបង្ហាញពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមជាក់ស្ដែង បណ្ដាលឲ្យប៉ះពាល់ប្រាក់ចំណូល សេដ្ឋកិច្ចរបស់សហគមន៍ និងទេសចរ។ លោកថា ត្រីផ្សោតរស់នៅអន្លង់អូរឈើទាល ៣ក្បាល បានបង្ខំចិត្តទៅរស់នៅខ្សែទឹកខាងលើឆ្ងាយពីអន្លង់អភិរក្សឈើទាល ជាង ៣គីឡូម៉ែត្រ តំបន់នោះសំបូរដោយអ្នកនេសាទច្រើន។
លោកសង្កេតឃើញថា ការបន្លាស់ទីសត្វផ្សោតពីអន្លង់អូរឈើទាល ដោយការរំខានដោយសារសំឡេងបំផ្ទុះថ្មទាំងយប់ថ្ងៃ បង្ហូរកាកសំណល់គីមីចូលទន្លេ និងប្រើប្រាស់ភ្លើងអគ្គិសនីនៅពេលយប់ដើម្បីសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង បង្កភាពភ័យខ្លាចដល់សត្វផ្សោតដែលរស់នៅតំបន់នោះ៖ «ខ្ញុំសំណូមពរដល់នាយករដ្ឋមន្ត្រីផ្ទាល់ ក៏ដូចជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឲ្យមានជំនាញចុះមកសិក្សាបន្ថែមទៀត ធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីធ្វើឲ្យឡាវ មានការទទួលខុសត្រូវ បញ្ហាគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះ ព្រោះអីខ្ញុំដែលជាសហគមន៍នៅទីនេះ គឺឃើញផ្ទាល់ភ្នែកការប៉ះពាល់»។
លោក ផយ វណ្ណា រំឭកថា លោកមានការខកចិត្តខ្លាំងចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលថា កម្ពុជាបានចុះពិនិត្យស្ថានភាពគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង រួចរាល់ហើយ ពុំមានបញ្ហាចោទនោះទេ។ លោកកត់សម្គាល់ថា នៅពេលដែលសត្វផ្សោតបន្លាស់ទីទៅរស់នៅកន្លែងថ្មី មានភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើន ដែលចង់ទស្សនាផ្សោតនៅអន្លង់ឈើទាល ខកបំណង។
លោកត្អូញថា មុនពេលគេមិនទាន់សាងសង់ទំនប់ដនសាហុង សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ព្រះរំកិល លក់សំបុត្រមួយថ្ងៃ បានពី ៥០០ដុល្លារ ដល់ ១.០០០ដុល្លារ តែបច្ចុប្បន្នការលក់សំបុត្រមិនបាន ១០០ដុល្លារផង៖ «ភ្ញៀវទេសចរដែលមកពីខាងឡាវ និងមកពីខាងខ្មែរដែលគាត់ចង់មើលផ្សោតនៅអន្លង់យើងនេះ គឺអត់ឃើញទេ។ យើងបាត់បង់ថវិកាទាំងស្រុងនៅរយៈពេល ៣ខែ»។
ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ គឺលោក ហួត សេង ក៏សម្ដែងការមិនសប្បាយចិត្តចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីដែរ ទាក់ទិនគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង។ លោកសង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំព្រះរំកិល រាប់ពាន់គ្រួសារភាគច្រើនរកប្រាក់ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍ ដូចជាលក់សម្ភារអនុស្សាវរីយ៍ផ្ដល់កន្លែងស្នាក់នៅ និងលក់ចំណីអាហារជាដើម។ លើសពីនេះ ពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់នេះមានទម្លាប់នេសាទលក្ខណៈគ្រួសារ កំពុងប្រឈមការបាត់បង់ជាបណ្ដើរៗដោយសារតំបន់នេសាទសំខាន់ៗ ត្រូវបានប្រជាជនឡាវ សម្រុកមកនេសាទក្នុងដែនទឹករបស់ខ្មែរ ព្រោះនៅច្រកដនសាហុង ដែលប្រជាជនឡាវ ធ្លាប់នេសាទ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលឡាវ បិទទាំងស្រុង។ លោកចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ រកមធ្យោបាយដាក់សម្ពាធឲ្យឡាវ ទទួលខុសត្រូវពីផលប៉ះពាល់នេះ៖ «អត់មានការសិក្សាឆ្លងដែនអីបន្តិចសោះ ស្រាប់តែឃើញគេធ្វើទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង បណ្ដោយ។ បើមានការប៉ះពាល់របៀបនេះមិនដឹងពីណាអ្នកទទួលខុសត្រូវ»។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកា នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងជំនួបប្រជុំកំពូលកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម ស្ដីពីការអភិវឌ្ឍតំបន់ត្រីកោណ នៅខេត្តសៀមរាប ដោយបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានពិនិត្យទិដ្ឋភាពតំបន់សាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង រួចហើយរកឃើញថា ពុំមានប៉ះពាល់ចលនារបស់ត្រី និងកង្វះខាតទឹកនោះទេ។ ការថ្លែងបែបនេះ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលចាត់ទុកថា ហាក់កំពុងបំបាក់ទឹកចិត្តដល់អ្នកការពារបរិស្ថាន និងមិនបានលើកទឹកចិត្តចំពោះសំឡេងរបស់ពលរដ្ឋរាប់ម៉ឺននាក់ ដែលសម្ដែងពីកង្វល់របស់ខ្លួនចំពោះផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គម។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអគ្គលេខាធិការគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គកម្ពុជា លោក តែ ណាវុធ ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់បញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ព្រោះទូរស័ព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។
កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៦ រំហូរទឹកខុសប្រក្រតីនៅអន្លង់អភិរក្សផ្សោតព្រះរំកិល បណ្ដាលឲ្យកើតមានបាតុភូតគ្រោះធម្មជាតិបាក់ច្រាំងទន្លេទល់មុខអន្លង់ផ្សោត ជម្រៅជាង ១០ម៉ែត្រ និងបណ្តោយជាង ១០ម៉ែត្រ បង្កខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិសហគមន៍រាប់ពាន់ដុល្លារ។ បាតុភាពនេះ មន្ត្រីជំនាញបរិស្ថានសន្និដ្ឋានថា អាចបណ្ដាលមកពីទឹកនៅតំបន់ផ្សេងៗកើតឡើងដោយសាររដ្ឋាភិបាលឡាវ បិទច្រកហ៊ូសាហុង (Hu Sahong) ទាំងស្រុង ដើម្បីសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង (Don Sahong) បង្កឲ្យចរន្តទឹកហូរកួចខ្លាំងនៅអន្លង់អភិរក្សផ្សោត។
អតីតមន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការបណ្ដាញការពារទន្លេបី លោក មៀច មាន ដែលតាមដានស្ថានភាពទន្លេមេគង្គ កត់សង្កេតឃើញថា គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង បង្កប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរលើធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់ ជាពិសេសនៅដំណាក់កាលសាងសង់បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ធនធានធម្មជាតិដូចជា ការបិទច្រកចេញចូលរបស់ត្រី រាំងខ្ទប់ត្រីមិនឲ្យឡើងចុះបានទាំងប្រាំង និងវស្សា ជាពិសេសបង្កការរំខានដល់លក្ខណៈជីវសាស្ត្ររបស់សត្វផ្សោតនៅក្បែរនោះ។
លោកពន្យល់ថា សត្វផ្សោតរស់នៅអន្លង់ខ្សែទឹកខាងលើប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ដោយសារអន្លង់នោះមានលក្ខណៈតូចចង្អៀតលំបាកស្វែងរកចំណី។ ក្រៅពីនេះ ក៏បង្កការលំបាកដល់សហគមន៍ក្នុងការអភិរក្សផ្សោតទាំងនោះដែរ ព្រោះអន្លង់អភិរក្សដែលផ្សោតជ្រកបច្ចុប្បន្ននេះ ឋិតនៅព្រំដែនប្រទេសឡាវ គ្រប់គ្រង៖ «ហានិភ័យចំពោះសត្វផ្សោតដែលឡើងទៅពូននៅអន្លង់តូចមួយហ្នឹងវាមានច្រើន។ យើងដឹងហើយថា តំបន់ហ្នឹងមិនមែនជាតំបន់អភិរក្សទេ ហើយប្រជាជនឡាវ ដែលរស់នៅតំបន់កោះខនហ្នឹងគាត់ទៅប្រព្រឹត្តបទល្មើសនេសាទនៅតំបន់ហ្នឹង»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការសម្ពន្ធភាពដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផល (FACT) លោក ឯក ចំរើន សង្កេតឃើញថា សហគមន៍នេសាទ ពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល កំពុងខ្វល់ខ្វាយពីជោគវាសនាធនធានជលផលនៅទន្លេ ជាពិសេសសត្វផ្សោតអាចនឹងផុតពូជនៅគ្រាដែលមានការអភិវឌ្ឍតាមដងទន្លេមេគង្គ។ លោកក៏សម្ដែងការមិនសប្បាយចិត្តចំពោះការលើកឡើងរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកន្លងមកដែលថា គម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង ពុំមានផលប៉ះពាល់។
លោកកត់សម្គាល់ថា អង្គការរបស់លោកនៅមិនទាន់ឃើញមានការចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវបញ្ហានេះពីមន្ត្រីជំនាញរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ ហើយក៏ពុំឃើញមានការផ្សាយរបាយការណ៍ស្ដីពីការស្រាវជ្រាវរបស់រដ្ឋាភិបាលដែរ។ លោកយល់ថា បើទោះបីជាការអភិវឌ្ឍទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតំបន់នោះ ឋិតក្នុងអធិបតេយ្យភាពរបស់ឡាវ ក្តី តែទំហំផលប៉ះពាល់មានលក្ខណៈឆ្លងដែន។
លោកចាត់ទុកគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នេះ គឺជាគម្រោងដ៏គ្រោះថ្នាក់ចំពោះសន្តិសុខស្បៀង និងជីវភាពប្រជាជនរាប់លាននាក់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ៖ «ក្រោយពីបានស្ដាប់ឮគាត់ (ហ៊ុន សែន) មានប្រសាសន៍ថា អត់មានផលប៉ះពាល់អីហ្នឹងយើងគិតថា ទាំងអស់គ្នាហ្នឹងយើងមិនទាន់បានសម្រេចចិត្តដូចគាត់ថាហ្នឹងទេ ព្រោះការព្រួយបារម្ភរបស់យើងពីផលប៉ះពាល់ហ្នឹងឃើញទិដ្ឋភាពការអនុវត្តជាក់ស្ដែងហ្នឹងទៅខាងមុខទៀតយើងឃើញថា មានផលប៉ះពាល់»។
ប្រទេសឡាវ បានចាប់ផ្ដើមសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង ទាំងយប់ថ្ងៃចាប់ពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥ រហូតមកទល់ពេលនេះ សម្រេចបានជាង ៤០ភាគរយ។ ក្រុមហ៊ុន មេហ្គា ហ្វើស (Mega First Corporation Berhad) ទទួលបន្ទុកសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាហុង មានកម្ពស់ពី ៣០ម៉ែត្រ ទៅ ៣២ម៉ែត្រ និងមានប្រវែងប្រហែល ៧គីឡូម៉ែត្រ។ ចំណែកលទ្ធភាពផលិតថាមពលអគ្គិសនី គឺមានចាប់ពី ២៤០មេហ្គាវ៉ាត់ ទៅ ៣៦០មេហ្គាវ៉ាត់។ ទំនប់នេះមានចម្ងាយ ១គីឡូម៉ែត្រកន្លះ (១.៥០០) ពីព្រំដែនខេត្តស្ទឹងត្រែង។
តំបន់នោះជាតំបន់ល្បាក់ខោន នៅជិតតំបន់រ៉ាំសា ដែលផ្ដល់ប្រភពប្រាក់ចំណូល និងសន្តិសុខស្បៀងដល់ពលរដ្ឋរស់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គរាប់លាននាក់។
ប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក អ៊ន់ ប៉ោសឿន ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើសត្វផ្សោតនៅអន្លង់ឈើទាលផុតពូជមែននោះ វានឹងធ្វើឲ្យសហគមន៍ទេសចរព្រះរំកិល បាត់បង់ប្រាក់ចំណូលមានជាអាទិ៍ ការលក់សំបុត្រចូលទស្សនាសត្វផ្សោត ការបម្រើសេវាដឹកជញ្ជូនអ្នកទេសចរ ការលក់ម្ហូបអាហារ និងសម្ភារៈអនុស្សាវរីយ៍ជាដើម។
កាលពីមុនឆ្នាំ២០១០ សត្វផ្សោតនៅអន្លង់ឈើទាល មាន ៨ក្បាល ក៏ប៉ុន្តែសត្វកម្រទាំងនេះបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់ ហើយបច្ចុប្បន្ននៅសល់ផ្សោតធំៗប្រមាណ ៣ក្បាល បន្តរស់នៅក្រោមការអភិរក្សរបស់សហគមន៍ និងឆ្មាំទន្លេ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលទទូចឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងរកមូលហេតុជុំវិញបញ្ហានេះ ដើម្បីធ្វើកំណត់ហេតុស្ដីពីការប្រើប្រាស់ និងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិឆ្លងដែនក្នុងគោលបំណងស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បន្តជជែកពិភាក្សារកដំណោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលឡាវ៕
No comments:
Post a Comment