Tuesday, January 3, 2017

សាក្សី​ថា​យុវជន ខឹម សូផាត ត្រូវ​ឡាន​ដឹក​ចេញ​ពី​កន្លែង​បង្ក្រាប​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង​បន្ទាប់​ពី​របួស


ក្រុម​កម្មករ​រត់​គេច​ខ្លួន​ពេល​សមត្ថកិច្ច​ប្រើ​ហិង្សា​បង្ក្រាប​តាម​បណ្ដោយ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤។ Photo: RFA


ក្រុម​អ្នក​ដែល​ត្រូវ​បាន​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​បង្ក្រាប​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង អះអាង​ថា ពួក​គេ​នៅ​តែ​ពុំ​ទាន់​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ដោយ​អំពើ​ហិង្សា​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ក្រុម​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស អង្គការ​សមាគម និង​កម្មករ​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​បាញ់​បង្ក្រាប​ពេល​នោះ បែរ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​អ្នក​ប្រព្រឹត្តិ​បទល្មើស ហើយ​ត្រូវ​ជាប់​បណ្ដឹង​នៅ​តុលាការ​ទល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ​ទៅ​វិញ។

លោក ខឹម សឿន ដែល​ត្រូវ​ជា​ឪពុក​របស់​យុវជន ខឹម សូផាត ឲ្យ​ដឹង​ថា អស់​ពេល ៣​ឆ្នាំ​មក​ហើយ កូន​របស់​លោក​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​កាលណោះ នៅ​បន្ត​បាត់​ដំណឹង​សូន្យ​ឈឹង​នៅ​ឡើយ។

មិត្តភ័ក្ដិ​ដែល​រួម​ការងារ​ជាមួយ​យុវជន ខឹម សូផាត អះអាង​ថា ពួក​គាត់​បាន​ឃើញ​កម្លាំង​បង្ក្រាប​របស់​រដ្ឋាភិបាល បាញ់​ឲ្យ ខឹម សូផាត ដេក​ដួល​លើ​ដី មុន​ពេល​មាន​រថយន្ត​មួយ​គ្រឿង​ដឹក​ចេញ​ទៅ ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​បង្ក្រាប​បង្ហូរ​ឈាម​កាល​ដើម​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤ ប្រឆាំង​ការ​តវ៉ា​របស់​ក្រុម​កម្មករ​ដែល​ទាមទារ​ដំឡើង​ប្រាក់​ឈ្នួល ១៦០​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ខែ​នៅ​ពេល​នោះ។

ជា​កម្មករ​រោងចក្រ​មួយ​ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ លោក ស្រី រី ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្នុង​ពេល​កម្លាំង​ចម្រុះ​ឡោម​ព័ទ្ធ​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា ដែល​ពេល​នោះ​ភាគច្រើន​ជា​កម្លាំង​បុរស​នោះ យុវជន ខឹម សូផាត ត្រូវ​បាន​សមត្ថកិច្ច​បាញ់​ដួល​ភ្លាមៗ។ លោក​បន្ត​ថា ក្នុង​ពេល​នគរបាល​បាញ់​បង្ក្រាប​ប្រឆាំង​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា គឺ​យុវជន ខឹម សូផាត នៅ​ក្បែរ​ខ្លួន​ដែល​មាន​គម្លាត​ប្រមាណ ១​ម៉ែត្រ ដែល​អាច​មើល​ឃើញ​ពី​ការ​ដេក​ដួល​នៅ​លើ​ដី ហើយ​ភ្លាមៗ​នោះ​ឃើញ​រថយន្ត​មួយ​គ្រឿង​ដឹក​យុវជន ខឹម សូផាត ចេញ​ភ្លាម​មួយ​រំពេច​ដែរ។ លោក​បន្ត​ថា «ពេល​នោះ​ខ្ញុំ​បាន​ឃើញ​ហេតុការណ៍ គឺ​គេ​បាញ់​វា​ត្រូវ។ ពេល​នោះ​វា​ត្រូវ​មុន​ខ្ញុំ​មួយ​គ្រាប់ និង​មួយ​ក្រោយ។ ពេល​អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​ឥត​បាន​នៅ​ជួយ​វា​ទេ ងាក​ទៅ​ក្រោយ​ឃើញ​ទាហាន ហើយ​ដេញ​ចាប់​ខ្ញុំ។ ខ្ញុំ​រត់​គេច​រក​ផ្ទះ​ជួល​ជ្រក ហើយ​មិន​បាន​ជួយ ខឹម សូផាត ទេ។ ខ្ញុំ​ពឹងពាក់​ឲ្យ​មិត្តភ័ក្ដិ​ឲ្យ​ជួយ​មើល គេ​ថា​ឃើញ​ឡាន​ក្រហម​លើក​បោះ​ដាក់​ឡាន​ហើយ​ដឹក​យក​ទៅ»។


នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មករា នេះ គឺ​ជា​ខួប ៣​ឆ្នាំ​ហើយ​នៃ​ព្រឹត្តិការណ៍​បាញ់​បង្ក្រាប​បង្ហូរ​ឈាម​មួយ​កាល​ពី​ដើម​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤ នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង។ របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល ឲ្យ​ដឹង​ថា យ៉ាង​ហោច​ណាស់​មាន​កម្មករ ៤​នាក់​ត្រូវ​នគរបាល​បាញ់​សម្លាប់ និង​មួយ​ចំនួន​ទៀត​រង​របួស ហើយ​អ្នក​ខ្លះ​ក្នុង​ចំណោម​នោះ ត្រូវ​ប្រឈម​មុខ​បាត់បង់​កាយ​សម្បទា។ ក្រៅ​ពី​នេះ យុវជន ខឹម សូផាត ត្រូវ​បាត់​ខ្លួន​រហូត​ទល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ មាន​អង្គការ សមាគម និង​កម្មករ​ចំនួន ២៣​នាក់​ផ្សេង​ទៀត ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ផ្ដន្ទាទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ចន្លោះ​ពី ៤​ឆ្នាំ​ទៅ ៤​ឆ្នាំ និង ៦​ខែ។ ប៉ុន្តែ​ដោយ​មាន​ការ​សម្របសម្រួល​ផ្នែក​នយោបាយ អ្នក​ទាំង ២៣​នាក់​ត្រូវ​ដោះលែង​វិញ​ដោយ​អនុវត្ត​ទោស​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ប្រមាណ ៥​ខែ ហើយ​ទោស​ដែល​នៅ​សល់​ត្រូវ​ព្យួរ។

សង្គម​ស៊ីវិល និង​គ្រួសារ​ជន​រងគ្រោះ ធ្វើ​ពិធី​រំឭក​ព្រឹត្តិការណ៍​បាញ់​សម្លាប់​កម្មករ​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង កាល​ពី​៣​ឆ្នាំ​មុន នា​ផ្ទះ​សាមគ្គី ស្ថិត​នៅ​ភូមិ​ត្រពាំង​ឈូក សង្កាត់​ទឹកថ្លា ខណ្ឌ​សែនសុខ នៅ​​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៧។ RFA/Morm Moniroth

ថ្វី​បើ​បែប​នេះ​ក៏ដោយ​ចុះ លោក វន់ ពៅ ប្រធាន​សមាគម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឯករាជ្យ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ យល់​ឃើញ​ថា អ្នក​ដែល​រងគ្រោះ​ដោយ​ការ​បង្ក្រាប​ទាំង​នៅ​មុខ​រោងចក្រ យ៉ាក​ជីន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២ មករា ដោយ​កងទ័ព​ឆត្រ​យោង​៩១១ និង​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣ មករា នៅ​តែ​ជា​ជន​រងគ្រោះ ហើយ​យុត្តិធម៌​នៅ​តែ​កប់​បាត់​ស្រមោល​នៅ​ឡើយ។ លោក​បន្ត​ថា អ្វី​ដែល​ខ្លោចផ្សា​បំផុត​នោះ គឺ​ពួក​គាត់​ពុំ​បាន​ប្រព្រឹត្ត​បទល្មើស​ដូច​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នោះ​ទេ។ ហេតុការណ៍​ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ពេល​នោះ គឺ​ក្រុម​សមាគម និង​បុគ្គលិក​ដទៃ​ទៀត​ចូលរួម​ឃ្លាំ​មើល​ការ​តវ៉ា​របស់​ក្រុម​កម្មករ ដែល​ទាមទារ​ប្រាក់​ឈ្នួល​ប៉ុណ្ណោះ។ លោក​បន្ត​ថា «ខ្ញុំ​មាន​ការ​ឈឺ​ចាប់។ ទី​១ ឲ្យ​តែ​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២ និង​ថ្ងៃ​ទី​៣ មករា នឹក​ឃើញ​ពី​ការ​ឈឺ​ចាប់​ដែល​ទាហាន​ឆត្រ​យោង​៩១១ វាយ​ធ្វើ​បាប​ខ្ញុំ ហើយ​បន្ទាប់​មក​ឈឺ​ចាប់​បន្ទាប់​ទៀត គឺ​តុលាការ​បញ្ជូន​ខ្ញុំ​ទៅ​ដាក់​គុក​ត្រពាំងផ្លុង។ ឈឺ​ចាប់​ទី​៣ គឺ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​មក​លើ​រូប​ខ្ញុំ​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ គេ​ឲ្យ​ហូប​បាយ​ត្រី​ស្អុយ ហើយ​គេ​វាស់​កន្លែង​ឲ្យ​ដេក​ក្បាល​ផ្ទុយ​គ្នា»។

បើ​ទោះ​ជា​បែប​ណា នៅ​ឆ្នាំ​នេះ​ដែល​ជា​ខួប ៣​ឆ្នាំ​នៃ​ការ​បង្ក្រាប​បង្ហូរ​ឈាម​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ក៏​មិន​ខុស​ពី​ឆ្នាំ​មុនៗ​ប៉ុន្មាន​ទេ គឺ​មិន​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​បើក​សិទ្ធិ​ឲ្យ​ជួបជុំ​ជា​សាធារណៈ​ឡើយ។ ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​មតិ និង​សាច់ញាតិ​ដែល​រងគ្រោះ​ដោយ​ការ​បង្ក្រាប​កាល​ពី ៣​ឆ្នាំ​មុន​នោះ បាន​ត្រឹម​ជួបជុំ​គ្នា​នៅ​ទីស្នាក់ការ​ផ្ទះ​សាមគ្គី ដែល​ស្ថិត​នៅ​ជិត​អូរ​បែក​ក្អម​ប៉ុណ្ណោះ មុន​នឹង​ត្រូវ​រំសាយ​ក្នុង​ថ្ងៃ​ដដែល​វិញ។

ស្រប​ពេល​ខួប​ព្រឹត្តិការណ៍ ៣​ឆ្នាំ​នេះ​ដែរ នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា គ្លីនិក​ឯករាជ្យ​នៅ​ម្ដុំ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ក៏​បាន​បង្ហោះ​សារ​អំពាវនាវ​ឲ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ជួយ​អន្តរាគមន៍ ក្នុង​ពេល​ដែល​មន្ទីរ​ព្យាបាល​ឯកជន​មួយ​នេះ​ធ្លាប់​រង​ការ​ខូចខាត​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​បង្ក្រាប​កាល​ពី​ដើម​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤ ដែរ​នោះ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អ្នក​សម្របសម្រួល​លេខាធិការដ្ឋាន​សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន ឲ្យ​ដឹង​ថា ពួក​គេ​ធ្វើ​ការ​ក្នុង​វិស័យ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ត្រូវ​រងគ្រោះ​ដោយ​ការ​រំលោភ​អំណាច​មួយ​ជាន់​ហើយ ថែម​ទាំង​មិន​ទាន់​អាច​រក​យុត្តិធម៌​បាន​ដោយ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​តាម​ផ្លូវ​តុលាការ ក្នុង​អំពើ​ហិង្សា​កាល​ពី ៣​ឆ្នាំ​មុន​នេះ​ទៀត​មក​ទល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ។ មន្ត្រី​សមាគម​រូប​នេះ នៅ​តែ​អះអាង​ថា ខ្លួន​នឹង​ប្ដឹង​សើរើ​ចំពោះ​ក្រុម​អ្នក​ប្រើ​ហិង្សា​នៅ​មុខ​រោងចក្រ យ៉ាក​ជីន នៅ​ពេល​ណា​ដែល​តុលាការ​នៅ​កម្ពុជា អាច​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​បាន៕

No comments:

Post a Comment