Friday, January 20, 2017

ទស្សនៈ​ជុំវិញ​គម្រោង​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ

កម្លាំង​អាជ្ញាធរ​ក្រុង​ភ្នំពេញ ចាប់​ខ្លួន​បេក្ខជន​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ និង​លោក កែវ ភីរម្យ យក​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៥ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៤។ RFA/Uon Chhin
 

សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ កំពុង​រៀបចំ​គម្រោង​កែ​លម្អ​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ថ្មី មុន​នឹង​បើក​សម្ពោធ​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់ បន្ទាប់​ពី​​ទទួល​បាន​គោលការណ៍​សម្រេច​ពី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ កាលពី​​​ដើម​ខែ​មករា។ ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​ ​មិន​ជំទាស់​នឹង​គម្រោង​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋ​ខ្លះ​ យល់​ថា ទីតាំង​ថ្មី​នេះ មិន​សក្ដិសម​សម្រាប់​ធ្វើ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ទេ។ សម្រាប់​តំណាងរាស្ត្រ​បក្ស​ប្រឆាំង​វិញ ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ចាស់​នៅ​ក្បែរ​វត្ត​ភ្នំ ជា​និមិត្ត​រូប​នៃ​សេរីភាព និង​ការ​តស៊ូ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ដែល​ក្រោក​ឡើង​ទាមទារ​ស្វែង​រក​យុត្តិធម៌ និង​សមភាព​ សម្រាប់​ការ​រស់នៅ ដែល​គួរ​រក្សា​ទុក​ជា​អនុស្សាវរីយ៍។

មាន​ផ្ទៃ​២ម៉ឺន​ម៉ែត្រ​ការ៉េ សួនច្បារ​គីឡូម៉ែត្រ​លេខ​៦ ជា​កន្លែង​ហាត់ប្រាណ កន្លែង​សម្រាក​កម្សាន្ត​ និង​កន្លែង​លក់​អាហារ​ ភេសជ្ជៈ​ របស់​ពលរដ្ឋ​នៅ​តំបន់​នេះ។ វា​ស្ថិត​នៅ​មុខ​ស្ថានីយ​​ស្តុក​ប្រេង​ឥន្ធនៈ​សូគីម៉ិច (Sokimex) អម​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ​៥ ស្ថិត​ក្នុង​ខណ្ឌ​ឫស្សីកែវ រាជធានី​ភ្នំពេញ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅ​ក្នុង​ពេល​ដ៏​ខ្លី​ខាង​មុខ​ទិដ្ឋភាព​នៃ​សួន​​​នេះ នឹង​ប្រែប្រួល។

កាលពី​ដើម​ខែ​ធ្នូ ២០១៦ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រកាស​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ នៅ​ក្បែរ​រមណីយដ្ឋាន​វត្តភ្នំ ទៅ​ជាយ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​វិញ ដើម្បី​រៀបចំ​កន្លែង​ពាណិជ្ជកម្ម និង​សួន​ច្បារ​សាធារណៈ។

ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ជា​កន្លែង​សម្រាប់​ជួប​ជុំ​ បញ្ចេញ​មតិ តវ៉ា​អហិង្សា។ វាមាន ទំហំ​ទទឹង ៥៥​ម៉ែត្រ និង​បណ្ដោយ ១៩៨​ម៉ែត្រ។ ទីលាន​នេះ​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​ កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១០ ដោយ​អតីត​អភិបាល​ក្រុង លោក កែប ជុតិមា។

ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​តែង​ទៅ​អង្គុយ​ជ្រក​ម្លប់ រត់​ហាត់​ប្រាណ និង​លក់​ភេសជ្ជៈ នៅ​សួន​ច្បារ​គីឡូម៉ែត្រ​លេខ​៦​ មួយ​ចំនួន​ ដែល​អាស៊ីសេរី​បាន​ជួប​សម្ភាស ថ្លែង​ថា ពួកគេ​មិន​បាន​ដឹង​ពី​គម្រោង​ប្រែក្លាយ​សួន​ច្បារ​នេះ ជា​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ឡើយ។

ក្រោយ​ពី​ដឹង​ពី​គម្រោង​នេះ​ហើយ អ្នក​ខ្លះ មិន​ជំទាស់​នឹង​គម្រោង​នេះ​ទេ។ «»

​ទោះយ៉ាងណា អ្នក​ខ្លះ​ទៀត យល់​ថា ទីតាំង​សួន​ច្បារ​នេះ មិន​សក្ដិសម​សម្រាប់​ធ្វើ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ទេ។«»

អ្នកនាំពាក្យ​សាលារាជធានី​ភ្នំពេញ លោក ម៉េត មាសភក្ដី ប្រាប់​អាស៊ី​សេរី​តាម​ទូរស័ព្ទ​ថា បច្ចុប្បន្ន សាលារាជធានី​ភ្នំពេញ កំពុង​សិក្សា​​គម្រោង​ប្រែ​ក្លាយ​ទីតាំង​សួនច្បារ​នេះ ទៅ​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ។«»

លោក​បន្ថែម​ទៀត​ថា បើ​ទោះ​ជា​សួន​នេះ ត្រូវ​​រៀបចំ​ហើយ​សម្រាប់​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​តវ៉ា ប្រជាពលរដ្ឋ នៅ​អាច​មក​កម្សាន្ត និង​ហាត់​កីឡា បាន​ធម្មតា។

ប្រសិន​បើ​ពលរដ្ឋ ចង់​ស្នើ​សុំ​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បី​តវ៉ា លោក ភក្តី​ ឲ្យ​ដឹង​ថា ពលរដ្ឋ​អាច​ប្រើ​ទីតាំង​ចាស់​បាន នៅ​ពេល​សួនច្បារ​មិន​ទាន់​រៀបចំ​ហើយ។

ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​១៩ មករា នៅ​ទីតាំង​សួនច្បារ​គីឡូម៉ែត្រ​លេខ​៦ អាស៊ីសេរី​មិន​ឃើញ​មាន​សកម្មភាព​រៀបចំ ឬ​កែលំអ​ ដើម្បី​ប្រែក្លាយ​សួន​ច្បារ​ទៅ​ជា​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​ឡើយ។

សាលារាជធានី​ភ្នំពេញ មិន​បាន​បញ្ជាក់​កាលបរិច្ឆេទ​ពិតប្រាកដ​ ថា​ពេល​ណា ការ​រៀបចំ​នេះ នឹង​ត្រូវ​បញ្ចប់​នោះ​ទេ តែ​នឹង​ព្យាយាម​ធ្វើឲ្យ​កាន់​តែ​ឆាប់​ចប់។

តំណាង​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំ​មណ្ឌល​បាត់ដំបង អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៨ មករា ២០១៧ បាន​ឈរ​​ជាមួយ​អាស៊ីសេរី នៅ​លើ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ និយាយ​រំលឹក​ពី​ពេល​ដែល​អ្នកស្រី​រៀបចំ​​បាតុកម្ម​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៤ កន្លង​ទៅ។

ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ធ្លាប់​ត្រូវ​ក្រុម​សហជីព អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​បក្ស​ប្រឆាំង យក​ជា​កន្លែង​ប្រមូល​ផ្ដុំ​គ្នា ស្រែក​តវ៉ា។ ក្នុង​ពេល​ភាព​ជាប់​គាំង​នយោបាយ ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០១៣ គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ក៏​បាន​បោះតង់​ ធ្វើ​ឆាក ដើម្បី​តវ៉ា​ទាក់​ទង​នឹង​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត និង​ស្នើសុំ​ឲ្យ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ចុះ​ចេញ​ពី​តំណែង។​

ក៏ប៉ុន្តែ ការ​តវ៉ា​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​បំបែក។ សព្វថ្ងៃ មន្ត្រី និង​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ ជាង​១០​នាក់ ត្រូវ​តុលាការ កាត់ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​រឿង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ចង្អុល​ទៅ​ទី​ចំណុច​មួយ​នៅ​ខាង​លិច​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ អ្នកស្រី​ មូរ សុខហួរ បញ្ជាក់​ថា ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ជា​និមិត្ត​រូប​នៃ​ការ​តស៊ូ​ព្យាយាម នៃ​ការ​​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ពលរដ្ឋ ដើម្បី​ស្វែង​រក​យុត្តិធម៌ និង​ការ​រស់នៅ​ប្រសើរ​ឡើង។«»

អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ មិន​ចង់​ឃើញ​ការ​បំបាត់​ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ទេ បើ​ទោះជា​នឹង​មាន​កន្លែង​ថ្មី សម្រាប់​ការ​ប្រមូល​ផ្តុំ​ក៏ដោយ។«»

ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន ដែល​លក់​ដូរ​នៅ​ជុំ​វិញ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ដែល​ហ៊ុម​ព័ន្ធ​ទៅ​ដោយ​អាគារ​ពាណិជ្ជកម្ម​រាប់​សិប​ជាន់ និង​ការដ្ឋាន​សំណង់​ផ្សេង​ៗ​ទៀត ថ្លែង​ថា ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ជា​សិទ្ធិ​សម្រេច​របស់​អាជ្ញាធរ។

ក៏ប៉ុន្តែ អ្នក​តាម​ស្ថានការណ៍​កម្ពុជា យល់​ថា ទីតាំង​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​សង្កាត់​ពាណិជ្ជកម្ម​បែប​នេះ អាច​នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ទៅ​ធ្វើ​អាគារ​ពាណិជ្ជកម្ម ខណៈ​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ​នៅ​រាជធានី​ កំពុង​ហក់​ឡើង​ខ្លាំង។

អ្នក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស មើល​ឃើញ​ថា ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ទៅ​ជាយ​ក្រុង នឹង​កាត់​បន្ថយ​ប្រសិទ្ធិ​ភាព​នៃ​ការ​តវ៉ា ដែល​ក្រសួង​ ឬ​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ មិន​អើពើ ចំពោះ​ការ​ទាមទារ ហើយ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​បញ្ហា​កាន់តែ​ស្មុគស្មាញ​ ដែល​នឹង​ពិបាក​ដោះស្រាយ។

មាត្រា​២៨ នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​បាតុកម្ម​ដោយ​សន្តិវិធី ដែល​ប្រកាស​ឲ្យ​អនុវត្ត​កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០០៩ បាន​ចែង​ថា អាជ្ញាធរ​រាជធានី និង​ខេត្ត​នីមួយៗ ត្រូវ​បង្កើត​កន្លែង​បញ្ចេញ​មតិ​ជា​សាធារណៈ។ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ ក្រៅ​ពី​នៅ​​រាជធានី​ភ្នំពេញ អាជ្ញាធរ​នៅ​បណ្ដា​ខេត្ត​ផ្សេងៗ​ទៀត ​មិន​ទាន់​ឃើញ​បង្កើត​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​សម្រាប់​ដែន​ដី​ខ្លួន​នៅ​ឡើយ​ទេ៕

No comments:

Post a Comment