Sunday, January 8, 2017

អង្គភាព​ជំនាញ​ថា​កំពុង​ពន្លឿន​និង​សម្រេច​ឲ្យ​បាន​ផែនការ​បង្ក្រាប​គ្រឿង​ញៀន

គ្រឿង​ញៀន​ដែល​អាជ្ញាធរ​រឹប​អូស​បាន និង​ដុត​បំផ្លាញ​ចោល​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៦។ RFA/Leng Maly




លេខាធិការដ្ឋាន​នៃ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន បង្ហាញ​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា គ្រឿង​ញៀន​ដែល​ជា​បញ្ហា​ដ៏​ស្មុគស្មាញ បច្ចុប្បន្ន​ជំនាញ​ពាក់ព័ន្ធ​កំពុង​ពន្លឿន និង​សម្រេច​ឲ្យ​បាន​ទៅ​តាម​ផែនការ​ដូច​ដែល​បាន​គ្រោង​ទុក។ បើ​ទោះ​ជា​បែប​ណា អង្គភាព​ជំនាញ​ដែល​ជា​សេនាធិការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នេះ នៅ​ពុំ​ទាន់​អាច​បញ្ជាក់​លម្អិត​ពី​តួលេខ​ស្ដីពី​ការ​បង្ក្រាប​នេះ​បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ។ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ឲ្យ​ដឹង​ថា ថ្វី​បើ​ផែនការ​បង្ក្រាប​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ដាក់​ចេញ សង្កេត​ឃើញ​ថា ក្រុម​អ្នក​ជួញ​ដូរ​គ្រឿង​ញៀន​ហាក់​ដើរ​មុន​មួយ​ជំហាន​ទៀត​ទៅ​ហើយ។

គិត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​មាន​រយៈពេល ៧​ថ្ងៃ​មក​ហើយ ក្រោយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ដាក់​ចេញ​នូវ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​ទី​១ ពុំ​ធ្លាប់​មាន ប៉ុន្តែ​ស្ថាប័ន​ជំនាញ​ទទួល​បន្ទុក​គ្រឿង​ញៀន​នេះ​អះអាង​ថា មក​ដល់​ពេល​នេះ​ទៅ​ហើយ អង្គភាព​ជំនាញ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​នេះ​កំពុង​ប្រមូល​ទិន្នន័យ​ពី​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត-ក្រុង​នៅ​ឡើយ។

អគ្គលេខាធិការ​នៃ​អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ លោក​នាយ​ឧត្ដមសេនីយ៍ មាស វីរិទ្ធ ឲ្យ​ដឹង​ថា ដោយសារ​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នេះ​ការងារ​មមាញឹក​ចុង​ឆ្នាំ ដែល​ពុំ​អាច​ងាក​ខ្លួន​រួច ម្យ៉ាង​ទៀត​របាយការណ៍​ដែល​ប្រមូល​បាន​កំពុង​ផ្ទៀងផ្ទាត់​នៅ​ឡើយ ហេតុ​នេះ​លទ្ធផល​ត្រូវ​រង់ចាំ​បន្តិច។ បើ​ទោះ​ជា​បែប​ណា មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​រូប​នេះ​បញ្ជាក់​ថា កិច្ចការ​ក្នុង​រយៈពេល ១​សប្ដាហ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ គឺ​មាន​ផល​វិជ្ជមាន​ច្រើន បើ​ធៀប​ទៅ​នឹង​ផែនការ​ដែល​បាន​ដាក់​ចេញ​ក្នុង​ពេល​កន្លង​ទៅ។ លោក​បន្ត​ថា «ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​លើ​វិធានការ​នៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន វា​មិន​ទាន់​បាន​អស់​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ប៉ុន្តែ​ឃើញ​មាន​សកម្ម ហើយ​លទ្ធផល​នៃ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​មាន​ការ​កើន​ឡើង​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់។ វា​អាច​ជា​ខ្នាត​វាស់វែង​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ទិន្នន័យ​ល្អ​ពាក់ព័ន្ធ​ការ​អនុវត្ត និង​ផែនការ​យុទ្ធនាការ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល»។

ទាក់ទិន​រឿង​នេះ ប្រធាន​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន លោក កែ គឹមយ៉ាន ធ្លាប់​ឲ្យ​ដឹង​កាល​ពី​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៦ ថា អ្នក​ប្រើប្រាស់ និង​ជួញ​ដូរ​គ្រឿង​ញៀន​ក្នុង​រយៈពេល ៦​ខែ​នៅ​ដើម​ឆ្នាំ​២០១៦ មាន​ចំនួន​កើន​ឡើង​ជាង ៨​ពាន់​នាក់ ធៀប​ទៅ​នឹង​ឆ្នាំ​២០១៥។ យ៉ាង​ណា ក្រុម​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ជា​ដៃគូ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​សារធាតុ​ថ្នាំ​ញៀន បាន​ចាត់​ទុក​អ្នក​ប្រើប្រាស់​គ្រឿង​ញៀន​ថា​ជា​ក្រុម​គោលដៅ​ដែល​រងគ្រោះ ហើយ​ចាំបាច់​ណាស់​ត្រូវ​ការ​ការពារ និង​ព្យាបាល​ដោយ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ពី​សង្គម និង​ក្រុម​គ្រួសារ។

បើ​ទោះ​ជា​បែប​ណា យុទ្ធនាការ​កម្ទេច​គ្រឿង​ញៀន​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ដាក់​ចេញ​ក្នុង​រយៈពេល ៦​ខែ ដោយ​គិត​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១ មករា ហើយ​បញ្ចប់​ទៅ​វិញ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៧ ខាង​មុខ​នេះ សង្គម​ស៊ីវិល​ហាក់​មិន​រំពឹង​ថា អាច​នឹង​ទទួល​លទ្ធផល​ជា​វិជ្ជមាន​ប៉ុន្មាន​នោះ​ឡើយ។ មូលហេតុ​ចម្បង​ដោយសារ​ក្រុម​អ្នក​ជួញ​ដូរ និង​ចែកចាយ​គ្រឿង​ញៀន​នេះ ភាគច្រើន​គឺ​ជា​ក្រុម​មនុស្ស​ដែល​មាន​ខ្នង​ក្រាស់។

លោក សន ជ័យ នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​សម្ព័ន្ធ​គណនេយ្យ​ភាព​សង្គម​កម្ពុជា យល់​ឃើញ​ថា រឿង​ការ​ទប់ស្កាត់​គ្រឿង​ញៀន​នេះ វា​ពុំ​មែន​ជា​រឿង​ងាយ​ស្រួល​ប៉ុន្មាន​នោះ​ឡើយ។ លោក សន ជ័យ ទទួល​ស្គាល់​ពី​សមាសភាព និង​គោលការណ៍​ដែល​ដាក់​ចេញ ប៉ុន្តែ​នៅ​ពី​ក្រោយ​នៃ​សាច់​រឿង​ដែល​ស្មុគស្មាញ គឺ​ជាប់​ទាក់ទិន​ការ​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​របស់​តុលាការ។ លោក​បន្ថែម​ថា មាន​អ្នក​ជួញ​ដូរ​គ្រឿង​ញៀន​ជាច្រើន​មក​ហើយ​ដែល​មាន​សេរីភាព​តាម​រយៈ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​នេះ។ លោក​បន្ត​ថា «គួរ​ពិនិត្យ​មើល​ទៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ដែរ ព្រោះ​កន្លង​មក​មាន​រឿង​អាស្រូវ​ច្រើន ហើយ​តុលាការ​ពាក់ព័ន្ធ​ទទួល​បាន​ផល​ប្រយោជន៍​ពី​បទល្មើស​គ្រឿង​ញៀន​ហ្នឹង​ដែរ ហើយ​នេះ​ក៏​ជា​ការ​សាច​ទឹក​ដាក់​គ្នា​ដែរ​រវាង​ប៉ូលិស និង​តុលាការ។ អ៊ីចឹង​ត្រូវ​ពិនិត្យ​មើល​សំណុំ​រឿង​ហ្នឹង​ឡើង​វិញ ដើម្បី​ជា​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ដល់​ប៉ូលិស​ដែល​ខំ​បំពេញ​ការងារ ហើយ​ធ្វើ​ម៉េច​ត្រូវ​ធានា​ថា ជន​ល្មើស​ជួញ​ដូរ​គ្រឿង​ញៀន​ត្រូវ​តែ​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ផ្លូវ​ច្បាប់»។

បដិសេធ​នឹង​ការ​រិះគន់​នេះ ក្រសួង​យុត្តិធម៌ កាល​ពី​ចុង​ខែ​ធ្នូ បាន​បញ្ជាក់​ជំហរ​ថា នឹង​ប្រើប្រាស់​ច្បាប់​ដ៏​តឹងរ៉ឹង​ពុំ​ធ្លាប់​មាន ដើម្បី​ឈាន​ទៅ​ផ្ដន្ទាទោស​អ្នក​ជួញ​ដូរ​គ្រឿង​ញៀន។ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ដាក់​ចេញ​ផែនការ​ក្ដៅ​មួយ​រំពេច​រឿង​គ្រឿង​ញៀន​នេះ ស្រប​ពេល​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន ដែល​ល្បី​ខាង​បង្ក្រាប​គ្រឿង​ញៀន បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា។ សង្គម​ស៊ីវិល​រិះគន់​វិធានការ​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នេះ​ថា ទំនង​ពុំ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ឡើយ។ កត្តា​សំខាន់ គ្រឿង​ញៀន​នៅ​កម្ពុជា នេះ បាន​ក្លាយ​ជា​ឃាតក​បិទ​មុខ និង​រីក​រាលដាល​អស់​ពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ណាស់​មក​ហើយ។ ម្យ៉ាង សុខៗ​ហេតុ​អ្វី​ទើប​លោក ហ៊ុន សែន ដាក់​ចេញ​ផែនការ​ក្តៅ​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន​នៅ​ពេល​នេះ។

សង្គម​ស៊ីវិល​យល់​ឃើញ​ថា គោល​នយោបាយ​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នេះ នៅ​មាន​ភាព​ទន់​ជ្រាយ ឬ​បង្កើត​ឡើង​អាច​ជា​ការ​ស្វាគមន៍​ដំណើរ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូតឺតេ (Rodrigo Duterte) របស់​ហ្វីលីពីន កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៦ ច្រើន​ជាង​គោល​នយោបាយ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន។

របាយការណ៍​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៥ របស់​អង្គការ​ខាណា (Khana) បាន​បង្ហាញ​ពី​តួលេខ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​រក​ឃើញ​ថា ប្រជាជន​កម្ពុជា ចំនួន ១៣​ម៉ឺន​នាក់​ប្រើប្រាស់​គ្រឿង​ញៀន​តាម​រយៈ​ការ​ចាក់​ស៊ីរាំង និង​ផ្ទាល់ ក្នុង​នោះ​អ្នក​រស់នៅ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ប្រមាណ ១.៣០០​នាក់។ ក្រៅ​ពី​នេះ អង្គការ​ខាណា ក៏​បង្ហាញ​កង្វល់​ដែរ​ថា អ្នក​រស់នៅ​ជាមួយ​ជំងឺ​អេដស៍ ហើយ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿង​ញៀន​តាម​រយៈ​ការ​ចាក់​ស៊ីរាំង​ជិត ២៥​ភាគរយ (២៤,៨%) គឺ​ជា​អត្រា​មួយ​ដ៏​ខ្ពស់​បំផុត និង​ជា​ការ​គំរាម​កំហែង​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដែល​រដ្ឋ​ត្រូវ​ការ​ការពារ និង​ទប់ស្កាត់៕

No comments:

Post a Comment